Odp: trzaski w kolumnach

Problem robi się poważny.
Z wyliczonych przez Pana działań wynika, że zmieniane już było niemal
wszystko. Wszystko, z wyjątkiem płyty głównej...
Skoro dźwięk jest zintegrowany z płytą, jedynymi wspólnymi obwodami
przez które mogą się przedostawać zakłócenia z części "komputerowej" do
części "dźwiękowej" są połączenia zasilania +5 i +12V oraz połączenia
masy. Zacznijmy od wyliczenia dwóch bardzo prawdopodobnych rzeczy na
które nie ma Pan niestety żadnego wpływu. Nie można ich jednak
całkowicie wykluczyć, dlatego pozwolę sobie o nich wspomnieć, chociaż
absolutnie nic nie można będzie zrobić aby je poprawić:
1. Konstrukcyjny błąd płyty głównej - po prostu źle poprowadzone ścieżki
masy układów dźwięku. W tej sprawie istnieją pewne zasady: np. nie mogą
się one krzyżować lub mieć wspólnych odcinków z masami "silnoprądowych"
obwodów komputera. Ten, kto płytę tą projektował mógł się po prostu
pomylić...
2. Fabryczna wada płyty. Mam tu na myśli błąd wykonania, a przede
wszystkim błąd lutowania połączeń między warstwami ścieżek. Zwłaszcza
doprowadzeń do warstw masy i zasilania. Proszę wyobrazić sobie dwa
leżące w odległości kilku centymetrów od siebie punkty lutownicze przy
czym oba są połączone do wspólnej masy. Pomiędzy nimi istnieje wewnątrz
płyty jedna specjalnie do tego przewidziana ścieżka która omija
wszystkie pozostałe obwody masy komputera i stanowi najkrótsze możliwe
połączenie. Jeśli ulegnie ona przerwaniu, obwód masy może pozostać nadal
zamknięty - tyle że już zupełnie innymi bo bardzo okrężnymi drogami. Nie
można wykluczyć, że w ten sposób masa układów dźwięku może w jakiś
sposób skrzyżować się z masą interfejsów IDE i dać obserwowany u Pana
objaw: "w głośnikach słychać pracę twardego dysku".
Teraz zastanówmy się co, oprócz powyższych medytacji, rzeczywiście można
zdziałać aby usunąć opisywane przez Pana trzaski. Nie będzie tego wiele,
ale chyba warto rozpatrzyć każdą rozsądną możliwość.
3. Manipulacja z wtykaniem pustej wtyczki MiniJack służyć miała
sprawdzeniu, czy gniazdka wejść są zwierane do masy w chwili gdy nic nie
jest do nich podłączone. Uszkodzenie styków w gniazdku może spowodować,
że jest ono stale "otwarte" i wtedy połączona z nim ścieżka zbiera z
otoczenia wszystkie możliwe rodzaje zakłóceń. Na wszelki wypadek
powinien Pan wyłączyć w mikserze wszystkie wejścia które nie są używane
i nic do nich nie jest wetknięte.
4. Na płycie głównej jest kilkanaście dużych kondensatorów
elektrolitycznych które odblokowują poszczególne gałęzie obwodów
zasilania. Zadaniem ich jest wygładzanie napięć dla poszczególnych
obwodów płyty i usuwanie zakłóceń krążących po ścieżkach zasilania. Może
któryś z nich jest po prostu naderwany ("kiwa się"), bo takie
uszkodzenie zdarza się często przy różnych nieostrożnych manipulacjach
w ciasnym wnętrzu obudowy. Jeśli wszystkie kondensatory trzymają się
mocno, a ma Pan taką możliwość - można je wszystkie wymienić na nowe.
Któryś z nich może jest uszkodzony. Są to elementy dość duże, montowane
i wlutowane klasycznie, więc z ich wymianą nie ma większego kłopotu.
Koszt także jest niewielki, bo bazarowa cena waha się od 20 gr do np. 2
zł za szt (zależnie od pojemności i napięcia).
5. Płyta główna zamocowana jest do blaszanej obudowy komputera przez
kilka specjalnych otworów w płycie otoczonych pocynowaną szeroką
ścieżką. W blasze która jest podstawą płyty głównej zamocowane są
plastikowe zatrzaski i przynajmniej jeden metalowy kołek z gwintem.
Umiejscowienie tego kołka, ze względu na zakłócenia dźwięku, jest bardzo
ważne. Otóż, jeśli ma Pan w swojej obudowie kilka takich metalowych
kołków - proszę je wszystkie usunąć i zastąpić plastikowymi zatrzaskami.
Wszystkie z wyjątkiem jednego - tego który jest możliwie jak najbliżej
gniazdek audio na płycie. Krótko mówiąc: wzajemne połączenie masy płyty
głównej i obudowy powinno być tylko w jednym miejscu i to jak najbliżej
gniazdek wejść Line In i Mic In.
6. Pozostaje jeszcze uszkodzenie zasilacza. Mógł w nim się urwać lub
uszkodzić jeden z kondensatorów elektrolitycznych filtrujących
wychodzące napięcia. Wtedy, wiązka kolorowych przewodów z zasilacza do
wtyku przy płycie głównej, może stać się anteną promieniującą bardzo
silne zakłócenia impulsowe (cały zasilacz jest ekranowany blachami ale
wychodzące z niego przewody - nie). Układy dźwiękowe są jednym z
najbardziej wrażliwych miejsc komputera i mogą łapać "z powietrza"
wszystko co tylko się da. Jeśli ma Pan taką możliwość - spróbował bym
chociaż na chwilę podstawić inny zasilacz.

Znacznie więcej powiedziało by mi o tych zakłóceniach ich zbadanie "na
słuch". Nie mając takiej możliwości spróbowałem wyliczyć tylko kilka
możliwych przyczyn ich powstawania. Chyba... że prześle mi Pan na
prywatny adres mały plik WAV z tym terkotem. Ostatecznie od czego mamy
komputery i Internet. Oczywiście, zawsze może okazać się że rzeczywiste
przyczyny zakłóceń były zupełnie inne, wręcz banalne. Pozostanie mi
wtedy tylko się wstydzić...

A.M. Stary i głuchy, prawie emerytowany elektronik z Łodzi.

P.S. Jeszcze raz przeczytałem całą naszą korespondencję. Wynika z niej,
że w poprzednim swoim komputerze miał Pan dokładnie takie same objawy. Z
czysto technicznego punktu widzenia jest to tak mało prawdopodobne że aż
niemożliwe!. Proszę sobie przypomnieć: który z elementów poprzedniego
komputera przełożył Pan do nowego. I jeszcze jedno... Może ma Pan trochę
zbyt wysokie wymagania?. Dźwięk w PC jest zawsze pewnego rodzaju
protezą. Po prostu nadzwyczaj trudno jest pogodzić ze sobą w jednej
skrzynce czułe elementy wejściowe nawet nędznego wzmacniacza klasy HiFi
z potężnie zakłócającymi pozostałymi fragmentami komputera. Gdyby dźwięk
wbudowany w płytę główną był pod każdym względem doskonały nie było by
półprofesjonalnych kart SoundBlaster czy TerraTec po 1000 i więcej zł
sztuka.

P.S.2. Dla innych zainteresowanych tym problemem grupowiczów. Wątek
został rozpoczęty (omyłkowo) na grupie "pl.comp.os.ms-windows.win9x" w
dniu 21.09.2004 o godz.15.10. Temat ten sam.
Received on Wed Sep 22 23:15:18 2004