Autor: Wladyslaw Majewski (boss1_at_ikp.atm.com.pl)
Data: Wed 11 Oct 1995 - 14:59:20 MET
Koledzy,
(zwlaszcza Ci pozostajacy poza PSI),
ponizszy dokument zostal opracowany
w sierpniu i wrzesniu na podstawie ponad 150 wypowiedzi
uczestnikow listy czlonkow PSI psi-l i
specjalnie w tym celu stworzonej listy psi-dzien.
Czlonkowie PSI w referendum (choc przy niskiej frekwencji)
postanowili wiekszoscia glosow dokument ten
przedstawic jako propozycje do dyskusji
uczestnikom list polip i dziennikarz oraz
dziennikarskim organizacjom zawodowym.
W PSI tresc i status tego dokumentu beda przedmiotem
dyskusji podczas II czesci Walnego Zgromadzenia PSI
(zapewne pod koniec listopada w Krakowie).
Jako redaktor tego dokumentu bede proponowal,
by po uzyskaniu aprobaty uczestnikow spolecznosci,
ktorzy nie wstapili do PSI
przyjac go jako "propozycje robocza", a po okresie probnego
stosowania (rok, albo i dluzej) - dopracowac i uznac
za oficjalny dokument Spolecznosci Internetu.
W dyskusji w gronie PSI padaly tez glosy podajace w watpliwosc
potrzebe opracowania takiego dokumentu.
Opinie uczestnikow list polip i dziennikarz
beda tu bardzo przydatne.
W prezentowanej wersji zmienilem redakcje
kwestionowanego wczesniej punktu 10 - zgodnie z
propozycjami Jaroslawa Rafy i pozostawilem juz na stale
wczesniej proponowany warunkowo punkt 11.
Na marginesie: lansuje tu termin
WWW = Wielka Wspolna Wszechnica.
Marek Car w materialach konferencji IwP uzyl slow
Wszechnica Wiedzy Wszelakiej.
Ktory wariant warto wspolnie promowac?
Zartobliwie tez na polandelu proponowal ktos haslo:
Wiedza Wbita w L/EB
Masz pusty L/EB (w serwerze..);
L/EB ci sie zestarzal;
Pacykowany L/EB;
Madry L/EB, glupi L/EB, duzy L/EB, popularny L/EB,
kielbie we LBIE, LEB Microsofta, LEB Politechniki
- to po polsku brzmi krotko i znakomicie...
Moze wiec sie umowic: mowimy LEB, piszemy WWW?
**** START wersji 0.61
"Powszechne, rozlegle sieci informatyczne
niosa kazdemu nowe szanse,
ale i ryzyko naruszenia prywatnosci i
osobistych interesow innych uzytkownikow.
Dziennikarze - czlonkowie
Polskiej Spolecznosci Internetu deklaruja,
ze korzystajac z sieci kierowac sie beda
ponizszymi zasadami i prosza czlonkow PSI,
uzytkownikow sieci oraz ogol dziennikarzy,
o uznanie ich za obyczaj spolecznosci sieciowej.
1. <B>Prywatnosc korespondencji</B>
Listow wyslanych na prywatny adres
lub do grupy dyskusyjnej o regulowanym dostepie
nie ujawniamy postronnym bez zgody autora.
Zasada ta nie jest alibi dla klamstwa.
Listy sprzeczne z prawdami gloszonymi przez autora
publicznie lub szkalujace osoby trzecie mozemy ujawnic,
gdy autor, zapytany, nie rozwieje watpliwosci.
2. <B>Lokalnosc dyskusji</B>
Wypowiedzi wyslane do grupy dyskusyjnej, nowinek
lub prezentowane w Wielkiej Wspolnej Wszechnicy WWW
komentujemy i cytujemy na ich macierzystym forum.
O przeniesieniu dyskusji na inne forum
informujemy autorow wypowiedzi, by mogli je
uladzic je, uzupelnic i odpowiedziec na nasze uwagi.
Kameralne grona pozwalaja bowiem na niedbalosc,
razaca dla szerszej publicznosci.
Wypowiadajac sie na lub o danym forum stosujemy sie
do regul podanych w powitaniu uczestnika i liscie
typowych pytan i odpowiedzi (FAQ).
Lokalne obyczaje komentujemy piszac do gospodarza.
3. <B>Prawo autorskie</B>
W swietle prawa autorskiego wypowiedz sieciowa,
ktorej autor nie okreslil jako dobra publicznego,
stanowi samoistny utwor i podlega ochronie.
Plagiat w sieci jest latwy technicznie.
Korzystajac z odsylaczy (reference tag),
cudzych mysli i informacji oraz ich kompilacji,
zwlaszcza w celach komercyjnych lub
siegajac do komercyjnych zrodel,
nie wolno naruszac osobistych interesow
i dobrego imienia autora.
Cytujac lub korzystajac z danych informujemy o ich autorze.
Warto go o tym powiadomic i wysluchac jego zyczen.
Warto tez wskazac autora, jesli odsylamy do danych,
ktorych kontekst moze okazac sie mylacy.
Jesli autor w wypowiedzi zabrania jej publikowania
poza macierzystym forum, uznajemy, ze zada jej autoryzacji.
Zainstalowanie lustrzanej kopii zasobu lub pliku
wymaga zgody autora.
4.<B>Siec a media klasyczne</B>
Przenoszenie tresci z sieci do mediow klasycznych,
gdzie kontakt odbiorcy ze zrodlem wypowiedzi,
jej oryginalnym kontekstem i autorem jest trudniejszy,
wymaga szczegolnej starannosci, by uniknac zafalszowan..
Autor materialu prasowego moze,
o ile umowa z wydawca tego nie zabrania,
opublikowac swoj utwor w sieci,
ale z prawa tego wypada korzystac dopiero
po ukazaniu sie tekstu drukiem.
Dziennikarz zbierajac informacje w sieci przedstawia sie,
informuje, gdzie zebrane dane opublikuje
oraz oferuje prawo do autoryzacji.
5.<B> Rzetelnosc</B>
Nie przypisujemy innym mysli, pogladow, intencji i motywow,
ktore nie wynikaja z tresci ich wypowiedzi.
Nie przeinaczamy cudzych wypowiedzi i cytujemy je rzetelnie,
by zrozumialy dla typowego odbiorcy sens cytatu
nie odbiegal od tresci calosci w oryginalnym kontekscie,
zwlaszcza w przypadku przekazu adresowanego
do osob nieobeznanych z siecia i obyczajami danego forum.
6. <B>Interaktywnosc</B>
Piszac o kims lub publikujac w bazie danych
lub zestawieniu dane osoby,
ktorej adres elektroniczny jest jawny,
sprawdzamy nasze dane o niej
i prosimy o zgode prywatnym listem.
Siec jest interaktywna i pozwala bez trudu
wyjasnic watpliwosci u zrodla.
Po 7 dniach mozna pytanie zadane przez siec
uznac za pozostawione bez odpowiedzi celowo
na znak akceptacji przedstawionych propozycji -
o ile ogolnodostepne zrodla nie informowaly
o nieobecnosci autora w sieci.
7. <B>Swoboda</B>
Swoboda wypowiedzi jest waznym dobrem sieci.
Nie zaprzepasmy go, zasiewajac=20
strach przed niezyczliwym komentarzem
i nierzetelnym, nieodpowiedzialnym cytatem.
8.<B>Zgoda buduje</B>
w sieci latwo sie poklocic, ale i pogodzic.
Wdajac sie w spory i ciagnac je,
szkodzimy sobie i innym uzytkownikom.
Przepraszaj ponad potrzebe,
nie pouczaj, nie oskarzaj i nie prowokuj.
Jesli musisz sie klocic, czyn to w listach prywatnych,
a godz publicznie.
Za publiczne pouczenia, oskarzenia i prowokacje
przepraszaj na tym samym forum.
9. <B>Udostepnienie a publikacja<B>
Siec jest publicznie dostepna,
ale uzytkownik nie otrzymuje automatycznie
wszelkich zawartych w niej tresci,
lecz tylko materialy, ktore odszuka i zamowi.
Dokument w sieci jest jak ksiazka w bibliotece,
po ktora trzeba swiadomie siegnac,
a nie jak artykul w gazecie,
ktory trafia do wszystkich jej czytelnikow.
Wypada wiec upewnic sie, czy autor
udostepnionej w sieci wypowiedzi
godzi sie na jej rozpowszechnienie
w gazecie, audycji audiowizualnej
lub jakimkolwiek innym medium.
Nie wymaga natomiast osobnej zgody autora
recenzowanie publikacji sieciowych
lub powolywanie sie na nie,
wraz z podaniem zrodla i lokalizacji zasobu,
jesli nie narusza to zasad z poprzednich punktow.
Dobrym obyczajem jest poinformowanie autora
o planowanej recenzji lub powolaniu sie nan.
10. <B>Odpowiedzialnosc za slowo</B>
Siecia nikt nie zarzadza, a wiec
za udostepnienie w sieci tresci obrazliwych, klamliwych
lub inaczej naruszjacych czyjes dobra osobiste lub
przepisy prawa odopowiada wylacznie osoba,
ktora tresci te w sieci umiescila.
Administratorzy serwerow informacyjnych
nie maja mozliwosci kontroli materialow
udostepnianych przez uzytkownikow,
nie mozna wiec winic ich za propagowanie takich tresci,
chyba ze udostepnili je z wlasnej inicjatywy.
Nie moze jednak czuc sie urazony trescia lub forma
udostepnionego dokumentu ktos,
kto przed sprowadzeniem go zostal uprzedzony,
ze zadany material jest drazliwy
jesli nie narusza on prawa ani dobr osobistych odbiorcy.
11.<B>Jawnosc interesow</b>
W sieci kazdy wypowiada sie w swoim imieniu,
bez utajonych zaleznosci.
Wypowiadajac sie w imieniu reprezentowanej przez nas firmy
lub w sprawach zwiazanych z naszym interesem prywatnym
lub interesem naszej firmy
jasno informujemy o tym w swej wypowiedzi.
Wypowiedzi lub fora sponsorowane
(oplacane przez inna osobe lub firme)
musza byc odpowiednio oznaczone i dystrybuowane tak,
by nie trafialy do osob, ktora ich nie zamowily.
* * *
Zasady te nie sa prawem,
lecz informuja, jak - zdaniem PSI -
ogolne zasady wspolzycia i przepisy prawa
powinny byc stosowane przez uzytkownikow
nowego narzedzia wiezi spolecznej, jakim jest Internet.
Nie sa one obwarowane sankcjami,
poza grozba dezaprobaty sieciowej spolecznosci.
Wierzymy, ze sankcje nie okaza sie potrzebne,
a ich brak nie zacheci nikogo do lekcewazenia
wspoluzytkownikow sieci.
Wierzymy,
ze gdy zasady te uzyskaja ogolna akceptacje, .
parlament skorzysta z nich uchwalajac przyszle
wersje prawa autorskiego, prasowego, ustawy
o ochronie prywatnosci i kodeksu cywilnego.
Marek Car
Przemyslaw Gamdzyk
Wladyslaw Majewski (redaktor teksu)
Krzysztof Mlynarski
Wojciech Myszka
Piotr Piatkowski
Mariusz Piwnik
Piotr Plociennik
Jaroslaw Rafa
Andrzej Salski
Szymon Sokol
Michal Szafranski
(osoby podpisane nie reprezentuja instytucji,
w ktorych sa zatrudnione)
Daniela Baszkiewicz-Scott, jak rozumiem,
podpis swoj znowu wycofala.
KONIEC
To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Wed 19 May 2004 - 15:53:04 MET DST