Autor: Tomasz Ganicz (tg_at_bilbo.cbmm.lodz.pl)
Data: Wed 04 Feb 2004 - 09:45:46 MET



Wednesday, February 4, 2004, 12:59:22 AM, you wrote:

> Tomasz  Pluciński pytał cytuje:

>>A na marginesie: czy ktos moglby podac przyklad czysto chemicznego
>>(samorzutnego!) procesu endotermicznego, gdzie nie wystepuje fizyczna
>>zmiana stanu skupienia?

> Tomasz Ganicz napisał:

>>W zasadzie przykladem takiego procesu moze byc np: spontaniczna
>>depolimeryzacja politlenku etylenu. Powyzej temperatury bodaj 210
>>stopni zachodzi ona dlatego, ze czlon TDeltaS z rownania na
>>swobodna energie reakcji Gibbsa (DeltaG=DeltaH-TDeltaS) bierze gore
>>nad czynnikiem cieplno-energetycznym (DeltaH).

> Nie widziałem politlenku etylenu ale przypuszczam że jest to ciecz albo
> ciało stałe a jak sšdze depolimeryzuje na tlenek etylenu który jest gazem.
> Zatem można powiedzieć że jest to przemiana ciała stałego lub cieczy w gaz

Politlenek etylenu depolimeryzuje do cyklicznych eterów o ogolnym wzorze [-CH2CH2O-]x, a nie do tlenku etylenu. One jednak sa faktycznie w temperaturze depolimeryzacji gazami, zas sam polimer jest ciekly. To jest jednak prawda tylko w przypadku depolimeryzacji pod normalnym cisnieniem. We wtryskarkach proces ten zachodzi pod duzym cisnieniem, w calosci w fazie cieklej (przynajmniej do czasu kiedy jej nie rozerwie, bo na skutek tego procesu wzrasta objetosc masy wtryskowej co generuje gigantyczny wzrost cisnienia i rozerwanie wtryskarki ;-) ). Poniewaz wtrysk politlenku etylenu prowadzi sie w warunkach bliskich warunkow sufitowych, zawsze powstaje w tym procesie troche cyklicznych eterow, trzeba tylko pilowac zeby ich sie nie zrobilo za duzo, bo bedzie "bum" ;-) Jest jednak sporo przykladow procesow spontanicznej depolimeryzacji gdy zarowno polimer jak i produkty depolimeryzacji sa ciekle pod normalnym cisnieniem.
Np: polidimetylosiloksan - który ma temperature sufitowa ok. 160 deg. C i depolimeryzuje do cyklicznych siloksanow [-SiMe2O-]x (x=4-12), ktore sa w tej temperaturze tez ciekle.
Podobnie zachowuja sie tez niektore poliamidy, polilaktony, poliakroleina i pare innych polimerow.
Ze wzgledu na czynnik entropowy wynikajacy ze naglego wzrostu lub spadku liczby czasteczek w ukladzie olbrzymia wiekszosc reakcji polimeryzacji jest egzotermiczna (nawet gdy maja ujemna entalpie) a depolimeryzacji endotermiczna i nie wynika to tylko ze zmiany fazy.
Mysle ze takich przykladow znalazlo by sie wiecej nie tylko w chemii polimerow.

---
Tomasz Ganicz
http://www.ceti.pl/kganicz/poli/kontakt.html

To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Wed 04 Feb 2004 - 10:12:11 MET