Autor: Kazimierz Warmiński (kazet_at_uwm.edu.pl)
Data: Thu 12 Sep 2002 - 19:32:18 MET DST


> Na stronie chemfana dostepna jest lista dodatkow do zywnosci typu
> barwniki, konserwanty itp. A co ze srodkami o dzialaniu w gruncie
> rzeczy farmaceutycznym? Mam na mysli dosypywanie np. witamin. Temat
> mnie zaintrygowal, kiedy dostalam w prezencie Frugo amandi
reklamowany
> jako intensyfikujący randki. Zawiera on w skladzie m. in. siarczan > cynku.
(...)
>Ale mniejsza z tym, ciekawa jestem
> przede wszystkim, czy ktos spotkal sie z lista takich farmaceutycznych
> dodatkow dopuszczonych do uzycia w zywnosci. > Karolina

Witam wszystkich!
Od pytania Karoliny o dodatki "farmaceutyczne" do żywności rozgorzała się dyskusja o serkach i mleku! Chciałbym jednak wrócic do pierwotnego pytania i czuje sie zobowiazany na nie odpowiedziec (na tyle na ile umiem), ze wzgledu na to, ze prowadze zajecia z Toksykologii, a jednym z wazniejszych dzialow toksykologii jest toksykologia zywnosci. Dodatki, ktore Karolina okreslila jako farmaceutyczne nazywane sa fachowo wzbogacajacymi. Moga to byc tylko witaminy i sole mineralne. Innych "farmacetykow" nie mozna i nie powinno sie stosowac. Na poczatek kilka slow wyjasnienia.

Dodatki do zywnosci zwane takze dodatkami funkcjonalnymi stosuje sie w trzech glownych celach:

- technologicznym (np. stabilizatoty)
- zdrowotnym (np. witaminy, ale takze konserwanty)
- ekonomicznym (syntetyczne substancje slodzace - tansze od cukru;
barwniki - w celu uatrakcyjnienia produktu; zagestniki - mozna dolac wiecej wody !!! itp.)

Podzialow dodatkow do zywnosci na grupy mozna w literaturze spotkac wiele. Ja przytocze ten, ktory obowiazuje w polskim prawodawstwie. Wyroznia takie grupy jak:
*Barwniki
*Aromaty
*Substancje konserwujące
*Przeciwutleniacze
*Kwasy i regulatory kwasowości
*Stabilizatory i emulgatory
*Sole emulgujące
*Zagęstniki i substancje żelujące
*Substancje wzmacniające smak i zapach
*Skrobie modyfikowane
*Substancje słodzące
*Substancje wypełniające
*Substancje wiążące (teksturotwórcze)
*Substancje utrzymujące wilgotność
*Substancje spulchniające (zwiększające objętość)
*Substancje do stosowania na powierzchnię (substancje glazurujące)
*Substancje przeciwzbrylające
*Nośniki
*Rozpuszczalniki ekstrakcyjne
*Gazy do pakowania
*Gazy nośne (gazowe środki wypierające)
*Substancje pianotwórcze
*Substancje przeciwpianotwórcze (substancje zapobiegające pienieniu)
*Substancje klarujące (środki filtracyjne)
*Dodatki podnoszace walory odzywcze srodka spozywczego (tzw. substancje
wzbogacajace)

Na stronie ChemFana rzeczywiscie mozna znalezc atrakcyjnie przygotowana publikacje (zestawienie) na ten temat, ale jesli ktos chcialby byc na biezaco w tym temacie, musi sledzic wydawane co jakis czas Rozporzadzenia Ministra Zdrowia. Ostatnie w sprawie dodatkow do zywnosci oraz zanieczyszczen zywnosci ukazaly sie w grudniu 2000r. oraz w kwietniu 2001 r. To pierwsze jest niesamowicie obszerne i latwo sie w nim pogubic. Przy tak obszernym materiale, oczywiscie o pewnych sprawach zapomniano, np. to rozporzadzenie nie okresla norm dotyczacych substancji wzbogacajacych. Dlatego ukazalo sie w kwietniu 2001r. drugie rozporzadzenie, ktore ta luke uzupelnia (i kilka innych). I wlasnie w tym ostatnim podany jest wykaz (jakosciowy i ilosciowy) dodatkow wzbogacajacych, a w tym witamin i soli mineralnych. Niestety w wykazie tym nie widze siarczanu cynku. Sposrod soli mineralnych sa tylko sole wapnia i zelaza dopuszczone jako substancje wzbogacajace. Czyzby producent Frugo dodawal go nielegalnie? Na to nie umiem odpowiedziec. Byc moze maja jakies dodatkowe atesty (np. Instytutu Zywnosci i Zywienia) lub umknal mi jakis akt prawny. Witamin za to w tym wykazie jest cala gama.
Dla zainteresowanych podaje dokladne nazwy wpomnianych rozporzadzen:

*Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2000 r. w sprawie
wykazu dopuszczalnych ilości substancji dodatkowych i innych substancji obcych dodawanych do środków spożywczych lub używek, a także zanieczyszczeń, które mogą znajdować się w środkach spożywczych lub używkach (Dz. U. z 2001 r. Nr 9, poz. 72 i Nr 15, poz. 165)

*ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 27 kwietnia 2001 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie wykazu dopuszczalnych ilości substancji dodatkowych i innych substancji obcych dodawanych do środków spożywczych lub używek, a także zanieczyszczeń, które mogą znajdować się w środkach spożywczych lub używkach.(Dz. U. Nr 40, poz. 464)

Oba akty sa dostepne takze w Internecie. Polecam strone Domu Wydawniczego ABC www.abc.com.pl i aby trafic do wspomianych rozporzadzen nalezy kliknac na napis "Dziennik Ustaw od 1996", a nastepnie na odpowiedni rok, numer i pozycje lub skorzystac z wyszukiwarki. Goraco polecam!!!

Wracajac do dodawanych do zywnosci soli cynku. Postaram sie dowiedziec od fachowcow (technologow zywnosci) z naszej uczelni czy rzeczywiscie mozna je stosowac w zywnosci i co reguluje ta sprawe. Do uslyszenia.

Kazik



Kazimierz Warmiński kazet_at_uwm.edu.pl
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie www.uwm.edu.pl

To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Thu 08 May 2003 - 14:52:06 MET DST