Autor: Witold Mizerski (adamant_at_ikp.atm.com.pl)
Data: Tue 25 Nov 1997 - 21:25:51 MET
Andrzej Kasperowicz wrote:
>
> IUPAC PRZYJMUJE DEFINITYWNE NAZWY PIERWIASTK+W ( Orbital 6/97 )
>
> "Rada MiOmegadzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC)
> przyjela 30 sierpnia 1997 roku ostateczne nazwy pierwiastkow 101-109
> (...). Nazwy te i symbole przedstawiaja sie nastepujaco (w nawiasie
> podajemy propozycje nazw spolszczonych, ktore wymagaja zatwierdzenia
> przez Komisje Terminologiczna PTCh): "
>
> 101 Mendelevium Md (mendelew)
> 102 Nobelium No (nobel)
> 103 Lawrencium Lr (lawrans)
> 104 Rutherfordium Rf (ruterford)
> 105 Dubnium Db (dubn)
> 106 Seaborgium Sg (siborg)
> 107 Bohrium Bh (borium)
> 108 Hassium Hs (hassium)
> 109 Meitnerium Mt (maitner)
(...)
Nie wiem, kto proponowal spolszczenie jak podano wyzej. Ze spolszczeniem paru nazw jest problem. W najnowszej wersji naszego ukladu okresowego (wrzesien b.r.) zaproponowalismy nastepujace polskie nazwy:
104 rutherford
105 dubn
106 seaborg
107 bohr
108 has
109 meitner
Nie widzielismy powodu, by zmieniac pisownie nazw pochodzacych od nazwisk, stad meitner, nie zas majtner. Dla 103 zachowalismy jednak w naszym wydaniu ukladu okresowego "lorens" - tak, jak bylo powszechnie uzywane w Polsce przez ostatnie 20 lat. Czekac na rozstrzygniecia Komisji PTCh nie moglismy - czasem praktyka musi wyprzedzac oficjalne ustalenia.
Osobiscie nie podoba mi sie wtracanie koncowki -ium do nazw pierwiastkow. Skoro tak nie czyniono z pierwiastkami popularnymi (nie mamy molibdenium, hafnium i tantalium), to nie widzie powodu, by zaczynac taka praktyke akurat od pierwiastka 107.
Z brzmienia nazw dla 107 (wymowa jak dla pierwiastka nr 5 - boru, chyba ze sie bedzie wymawiac bo-h-r) i dla 108 (to od lacinskiego hassium = Hesja w Niemczech) nie jestem zadowolony, ale nie mielismy lepszego pomyslu. Na szczescie w szkolach o pierwiastku 107 nie bedzie sie mowic zbyt obszernie, wiec w praktyce klopot jest znikomy.
Jakies komentarze do tych propozycji? Inne propozycje?
Witold Mizerski
Wydawnictwo Adamantan (dawniej Kurier Chemiczny)
To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Thu 08 May 2003 - 14:34:05 MET DST