Autor: Maciek Uhlig (muhlig_at_usctoux1.cto.us.edu.pl)
Data: Mon 05 Dec 1994 - 21:01:24 MET
LISTA AKTUALNYCH PROBLEMOW POLSKIEGO INTERNETU
WSTEP
Internet ma 25 lat. Polski Internet ma 3 lata. Polski Internet dziala
i, miejmy nadzieje, bedzie dzialal juz zawsze, w takiej czy innej
formie. Polski Internet ma jednakze problemy. Daja one o sobie znac
na rozmaitych listach dyskusyjnych (w szczegolnosci
polip_at_zsku.p.lodz.pl). Niniejsze opracowanie jest proba
zrelacjonowania istniejacego stanu rzeczy w tematach, ktore zdaniem
polskich Internautow nie sa jak dotad nalezycie rozwiazane.
Probowalem rowniez sprecyzowac wystepujace problemy. Jesli obrana
droga jest sluszna, powinnismy teraz rozpoczac dyskusje nad
najlepszymi sposobami ich rozwiazania. Tematy zostaly wybrane na
podstawie dyskusji w srodowisku polskiego Internetu, ktora odbyla sie
w pazdzierniku i listopadzie br. Ich lista na pewno nie jest
kompletna, obejmuje jednak zagadnienia, ktorych rozwiazanie jest
najpilniejsze dla zapewnienia rozwoju polskiej sieci. Kazda z czesci
tego opracowania zostala zredagowana badz przez kolegow najbardziej
kompetentnych w danej kwestii, badz tez na podstawie dostarczonych
przez nich materialow. Oto polscy Internauci, bez wkladu ktorych
powstanie tego opracowania nie byloby mozliwe:
Lech Borkowski <lbs_at_phys.ufl.edu>
Wojtek Bogusz <bogusz_at_zow.desy.de>
Michal Jankowski <Michal.Jankowski_at_fuw.edu.pl>
Piotr Karocki <yskarock_at_cyf-kr.edu.pl>
Tomasz Kokowski <kokowski_at_wega.ics.tup.edu.pl>
Suave Lobodzinski <slobo_at_csulb.edu>
Rafal Maszkowski <rzm_at_oso.chalmers.se>
Ireneusz Neska <irek_at_frodo.nask.org.pl>
Jerzy Michal Pawlak <PAWLAK_at_zeubac.desy.de>
Jacek Piskozub <piskozub_at_ocean.iopan.gda.pl>
Witold Owoc <wowoc_at_acs.ucalgary.ca>
Jaroslaw Rafa <RAJ_at_inf.wsp.krakow.pl>
Szymon Sokol <szymon_at_uci.agh.edu.pl>
Tomasz Surmacz <tsurmacz_at_asic.ict.pwr.wroc.pl>
Wojtek Sylwestrzak <Wojtek.Sylwestrzak_at_icm.edu.pl>
Jacek Szamrej <JASZA_at_samba.iss.uw.edu.pl>
Jerzy ZENKIEWICZ <JEZENK_at_vm.cc.uni.torun.pl>
Serdecznie wszystkim dziekuje za wklad pracy i dyskusje.
Prosze o zauwazenie i wybaczenie faktu, ze dokument ten jest
miejscami wewnetrznie sprzeczny. Taki bowiem jest rowniez polski
Internet. Jest naszym zadaniem znalezienie wspolnej plaszczyzny, na
ktorej beda mogly byc zrealizowane uzasadnione interesy wszystkich
zainteresowanych partnerow.
Maciek Uhlig <muhlig_at_us.edu.pl>
Katowice, 2 grudzien 1994 r.
STAN AKTUALNY
I. Techniczna sprawnosc polskiego Internetu.
1. routing
===== poczatek irek_at_frodo.nask.org.pl
Routing w sieci NASK nalezy rozpatrywac w trzech aspektach: routing
miedzy siecia NASK a siecia Internet, routing w sieci szkieletowej
NASK oraz do abonentow.
A. Routing miedzy siecia NASK a rozleglym Internetem realizowany jest
w protokole BGP (Border Gateway Protocol). Do realizacji tego
protokolu NASK ma przydzielony numer Systemu Autonomicznego
(Autonomus System) AS1887. Styk z innymi operatorami realizowany jest
na dwoch routerach: pl-gw.nask.org.pl znajdujacy sie w Sztokholmie
oraz kirdan.nask.org.pl stojacy w Centralnym Wezle NASK na
Uniwersytecie Warszawskim. Polaczenie miedzy tymi routerami
realizowane jest linia satelitarna o przepustowosci 1792 kbps. Miedzy
nimi uruchomiony jest dynamiczny protokol routingu Internal BGP
wersja 4. Router pl-gw wymienia informacje o routingu z routerami:
nord-gw.nordu.net (siec NORDUnet, AS2603, protokol External BGP
wersja 4) oraz w ograniczonym zakresie z lover-gw.sunet.se (siec
SUNET, AS1653, protokol External BGP wersja 4, tylko sieci nalezace
do SUNET-u). Router kirdan wymienia informacje z routerami: vienna-
ebs.ebone.net (wezel sieci EBONE w Wiedniu, linia 128 kbps, AS1755,
protokol External BGP wersja 4) oraz moscow-bns002.free.net (wezel
sieci FreeNet w Moskwie, linia 9.6 kbps, AS2895, protokol External
BGP wersja 3). Dodatkowo przez NASK routowane sa pakiety na Ukraine
do Lwowa. W tej chwili wszystkie sieci ukrainskie traktowane sa jako
nalezace do Systemu Autonomicznego NASK (AS1887) i tak tez sa
widoczne na swiecie. Do konca listopada ma byc uruchomione polaczenie
satelitarne o przepustowosci 64 kbps miedzy routerem NASK w
Sztokholmie a Lwowem. Na tej linii zostanie rowniez uruchomiony
protokol BGP-4. NASK tranzytuje ruch do ze swiata do sieci FreeNet w
Rosji oraz do wszystkich sieci na Ukrainie, natomiast nie tranzytuje
ruchu miedzy sieciami NORDUnet i EBONE.
B. Routing w sieci szkieletowej NASK realizowany jest w protokole
IGRP (Interior Gateway Routing Protocol) z pewnymi wyjatkami. W
niektorych miejscach (czesciowo w Warszawie oraz na wolnych liniach
polaczeniowych, np. Warszawa-Bialystok, Warszawa-Plock, Poznan-
Szczecin itd.) stosowany jest statyczny protokol routingu. Kazdy
router w sieci szkieletowej NASK ma pelna baze routingu do sieci
wszystkich abonentow NASK-u. W przypadku zerwania glownych polaczen
miedzyregionalnych protokol IGRP automatycznie w ciagu kilku minut
rekonfiguruje routing na linie obejsciowe. Docelowo w calej sieci
szkieletowej NASK stosowany bedzie dynamiczny protokol
routingu IGRP.
C. Routing na styku do abonentow sieci NASK w zasadzie realizowany
jest w tej chwili statycznie. Na routerach NASK graniczacych z siecia
abonencka wpisywany jest statyczny routing do wszystkich sieci
nalezacych do danego abonenta. Nastepnie wszystki te numery sieci
redystrybuowane sa protokolem IGRP do calej sieci szkieletowej NASK.
W niektorych przypadkach na styku sieci abonenckiej z NASK-iem
stosowany jest dynamiczny protokol routingu (np. we Wroclawiu
stosowane sa protokoly OSPF i RIP).
W sieci szkieletowej NASK routowane sa tylko numery sieci
zarejestrowane w bazie danych RIPE. Rowniez tylko te sieci oglaszane
sa przez NASK protokolem BGP do Internetu i routowane w Europie.
Routing w USA (siec NSFnet) jest realizowany tylko dla tych sieci,
ktore zarejestrowane sa w bazie danych MERIT. NASK posredniczy w
przyznawaniu nowych numerow sieci swoim abonentom oraz w rejestracji
wszystkich istniejacych w Polsce klas adresowych w bazach danych RIPE
i MERIT.
===== koniec irek_at_frodo.nask.org.pl
2. DNS
===== poczatek irek_at_frodo.nask.org.pl
DNS
Na poziomie krajowym NASK zapewnia obsluge domeny pl. Glownym Name
Serwerem (primary) dla tej domeny jest host bilbo.nask.org.pl
(148.81.16.51). Jako secondary Name Serwery pracuja: cocos.fuw.edu.pl
i sunic.sunet.se. Ze wzgledu na zaszlosci historyczne na drugim
poziomie nazw istnieja w tej chwili w Polsce dwa systemy nazewnictwa:
a) ze wzgledu na typ organizacji:
edu.pl instytucje akademickie,
com.pl firmy komercyjne,
gov.pl instytucje rzadowe,
org.pl inne organizacje (w tej chwili tylko NASK).
W zasadzie bezposrednio w tych domenach nie rejestruje sie nowych
uzytkownikow. W szczegolnych przypadkach mozna od tej regoly
odstapic, po specjalnych ustaleniach z administratorem danej domeny.
Administratorem domen: edu.pl, com.pl i org.pl jest NASK (primary
Name Serwer - bilbo.nask.org.pl) oraz dla domeny gov.pl Instytut
Podstawowych Problemow Techniki PAN (primaty Name Serwer -
lksu.ippt.gov.pl).
b) podzial regionalny:
Na drugim poziomie stosuje sie nazwe lub skrot nazwy miasta. W tej
chwili istniejace domeny regionalne to:
bialystok.pl - Bialystok
bielsko.pl - Bielsko-Biala
bydgoszcz.pl - Bydgoszcz
czest.pl - Czestochowa
gda.pl - Gdansk
gdynia.pl - Gdynia
gliwice.pl - Gliwice
jgora.pl - Jelenia Gora
katowice.pl - Katowice
kielce.pl - Kielce
krakow.pl - Krakow
lodz.pl - Lodz
lublin.pl - Lublin
nowy-sacz.pl - Nowy Sacz
olsztyn.pl - Olsztyn
opole.pl - Opole
plock.pl - Plock
poznan.pl - Poznan
pulawy.pl - Pulawy
szczecin.pl - Szczecin
torun.pl - Torun
waw.pl - Warszawa
wroc.pl - Wroclaw
zgora.pl - Zielona Gora
W wiekszosci domeny regionalne obslugiwane sa przez serwery NASK
znajdujace sie w wezlach regionalnych NASK. W niektorych przypadkach
domeny te sa obslugiwane przez abonentow NASK. W tej chwili wszyscy
nowi abonenci NASK rejestrowani sa w domenach regionalnych.
Rejestracja w innej domenie (w szczegolnosci bezposrednio w domenie
pl) wymaga oddzielnych ustalen z administratorem domeny pl.
Stworzenie nowej domeny regionalnej wymaga zgloszenia do
administratora domeny pl.
NASK zapewnia swoim abonentom obsluge secondary Name Serwerow na
dowolnym poziomie oraz w ograniczonym zakresie (dla domen nie
przekraczajacych 10 komputerow) primary Name Serwerow w przypadku,
gdy abonent nie jest w stanie uruchomic tego serwisu u siebie. Jesli
domena przekroczy 10 komputerow abonent powinien uruchomic primary
Name Serwera u siebie.
===== koniec irek_at_frodo.nask.org.pl
3. zrealizowanie optymalnych feedow USENETu
Powszechnie uwaza sie w sieci, ze najlepszym zrodlem wiedzy o
sytuacji w polskim USENET jest dokument FAQ "Newsy w Polsce"
redagowany przez Tomka Surmacza. Dlatego tez aktualny stan
zilustrowany jest w tym dokumencie za pomoca fragmentu tegoz FAQ.
W skrocie mozna jednakze powiedziec, ze jest to stan daleki od
idealnego. Mala miejscami przepustowosc laczy, niewielkie moce
obliczeniowe serwerow i ich mala pojemnosc dyskowa, niezbyt optymalna
konfiguracja feedow i wystepowanie awarii sprawiaja, ze newsy czesto
sa zdezaktualizowane po dotarciu w miejsce przeznaczenia.
Hierarchia i znaczenie grup pl.*
*********************************
Oprocz swej podstawowej funkcji a wiec forum do dyskusji na
najrozniejsze tematy, news zastepuja takze listserwery w dystrybucji
niektorych "list dyskusyjnych" czy tez komputerowych czasopism
rozpowszechnianych takze wlasnie za pomoca listerwerow. Aby wszystko
bylo jasne, znajduje to odzwierciedlenie w nazwie grupy news:
pl.gazety.* - Dystrybucja periodykow komputerowych. Sa to grupy
dzialajace 'w jedna strone' tzn. od redakcji do
czytelnikow, poprzez listserwera i news. Dlatego
ustawione sa jako 'moderated' natomiast 'followup'
lub 'reply' zostaje wyslany na adres redakcji.
pl.listserv.* - juz istniejace grupy e-mail, ktore zostaja
rownolegle umieszczone w news. Oznacza to, ze
kazdy list wyslany przez subskrybentow listy
dyskusyjnej trafia do grupy newsowej i odwrotnie -
kazdy artykul wyslany poprzez news trafi takze
do wszystkich subskrybentow listy dyskusyjnej.
Nazwa grupy pochodzi w 'prostej linii' od nazwy
listy dyskusyjnej.
pl.* - Cala reszta, burzliwie sie rozwijajaca. Sa to
grupy, ktore istnieja jedynie w newsach (lub
najpierw powstaly w newsach, ew. potem zostaly
polaczone z lista dyskusyjna). Na razie jest ich
niewiele, ale ciagle przybywa nowych.
Zasieg grup pl.*
*****************
Jak na razie wszystko dziala jeszcze troche na zasadzie rozruchu,
grupy pl.* docieraja juz jednak do praktycznie wszystkich serwerow
news w Polsce. Dodatkowo z cybera posylane sa do Cleveland w USA a z
ghost-a do Szwecji ale czy stamtad ida dalej - ktoz to wie? W razie
potrzeby (lub checi) otrzymywania grup pl.* poza Polska nalezy
skontaktowac sie z administratorem ktoregos z serwerow news
otrzymujacych pl.* by zaczal grupy te wysylac. Na dobry poczatek
warto zajrzec do artykulu 'news-pl-new-site-faq' wysylanego
rownoczesnie z tym artykulem, a opisujacego jak powinna wygladac
konfiguracja serwera otrzymujacego grupy pl.* poza Polska.
Istniejace dystrybucje news w Polsce
*************************************
Ponizsze nazwy moga wystapic w polu 'Distribution:' ograniczajac
zasieg wysylanego artykulu do pojedynczej organizacji, instytutu,
itp.
(W dalszym ciagu prosze o uzupelnienia)
pl Polska
pl-news Polska, wylacznie news (artykul nie trafia z news na e-
mailowe listy dyskusyjne)
wroc Wroclaw (sun1000,cyber)
warszawa Warszawa (cocos, ... - tylko czy inni to respektuja???)
krakow nie wychodzi poza Krakow (galaxy,cyfronet)
torun nie wychodzi poza Torun (mat,cc)
pwr Politechnika Wroclawska (sun1000,cyber)
umk Uniwersytet Mikolaja Kopernika w Toruniu (mat,cc)
agh Akademia Gorniczo-Hutnicza, Krakow (galaxy)
cyfronet nie wychodzi poza Krakow (galaxy,cyfronet)
mimuw Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego
(ghost)
fuw Wydzial Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (cocos)
...
Sposob dystrybucji grup pl.*
*****************************
Grupy pl.* jak na razie rozchodza sie prawie wylacznie po Polsce,
mniej wiecej zgodnie z tym, jak rozchodza sie wszystkie newsy, ale
niezupelnie. Ponizej znajduje sie mapka 'polaczen' serwerow news w
Polsce. Kanaly dystrybucji wylacznie grup pl.* oznaczone sa przez
...... pozostale polaczenia ( ------ i ====== ) to 'normalne' kanaly
dystrybucji, zawierajace w sobie takze pl.* jesli przy cyfrze
znajduje sie takze literka p.
Szwecja <..............
V
.......> ghost <------2p----+
: |
: cc.torun ==6=> mat.torun |
: ^ ^ ^ |
p I | I +----+
: 6 _._._.1p_/ I | +====6p===> sunrise.gda
:... I / 5 | I +---1---> maloka
: I 1 p | I | +--0--> ikp.atm
: I | I | I | | ____________/--5-->
sigma.ua
v v v v v v v v v
Austria <=====> cocos <====9p===> bilbo.nask <==9p==> coi.warszawa
^ ^ / ^ ^ ^ ^ ^
: | _________4 I I I I +==9p==> lublin(vm)
p 4 / 9 I I I
: | | p I I +==9p==> cyfronet <==9p==>
galaxy
v | v v I I
USA <p._._._.1p> cyber <4=9> sun1000 I +==8p==> usctoux1.katowice
\...p.../ I
+==8p===> nask.katowice <-1->
gleto4
9 = full feed
...
4 = czesciowy feed, np. tylko comp.*
...
1 = pojedyncze grupy Stan na ok. 20.09.1994
0 = test Adresy serwerow ponizej
p = grupy pl.*
UWAGA!!! - mapka jest chwilowo malo aktualna jesli chodzi o sama
Warszawe, gdyz nastepuja tam w tej chwili dosc duze zmiany
(12.10.1994)
Adresy serwerow news w Polsce
******************************
nazwa Pelny adres komputera Nazwa dopisywana w Miejsce,
na mapce (np. dla NNTPSERVER) polu 'Path:'
usctoux1 usctoux1.cto.us.edu.pl us.edu.pl Katowice
nask.katow alfa.nask.katowice.pl news.nask.katowice.pl Katowice
gleto4 gleto4.gliwice.edu.pl gleto4.gliwice.edu.pl Gliwice
cyfronet lfs.cyf-kr.edu.pl cyfronet Krakow
galaxy galaxy.uci.agh.edu.pl galaxy.uci.agh.edu.pl Krakow
lublin(vm) plumcs11.umcs.lublin.pl plumcs11.umcs.lublin.pl Lublin
cc.torun vm.cc.uni.torun.pl vm.cc.uni.torun.pl Torun
mat.torun news.mat.uni.torun.pl mat.uni.torun.pl *
Torun,Bydg.,Olsztyn
sunrise sunrise.pg.gda.pl sunrise.pg.gda.pl Gdansk
sun1000 sun1000.ci.pwr.wroc.pl ci.pwr.wroc.pl
Wroclaw,Opole,Z.Gora
cyber cyber.ict.pwr.wroc.pl ict.pwr.wroc.pl *
Wroclaw,Opole,Z.Gora
maloka gate.maloka.waw.pl gate.maloka.waw.pl (?) Warszawa
(cala?)
ikp.atm ikp.atm.com.pl ikp.atm.com.pl Warszawa
(cala?)
ghost ghost.mimuw.edu.pl mimuw.edu.pl Warszawa
(cala?)
bilbo bilbo.nask.org.pl news.nask.org.pl Warszawa
(cala?)
cocos cocos.fuw.edu.pl fuw.edu.pl Warszawa
(cala?)
coi news.coi.pw.edu.pl news.coi.pw.edu.pl? Warszawa
(cala?)
* Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM.
Pelna lista z adresami kontaktowymi znajduje sie w 'Polskich Zasobach
Sieciowych' dostepnych m.in. jako pelna wersja PZS we Wroclawiu
(http://www.ict.pwr.wroc.pl/pzs/pzs.html) (calosc) a dokladniej
fragment PZS dotyczacy news-ow a takze wersja PZS w Warszawie oraz w
Krakowie
Spis grup news polaczonych z e-mailowymi listami dyskusyjnymi
**************************************************************
Grupa news Lista dyskusyjna Zasieg
mail2news/news2mail
pl.comp.sys.sun.admin pl-sun-admins_at_icm.edu.pl pl
cyber
pl.listserv.email-d email-d_at_plearn.edu.pl pwr
cyber
pl.listserv.gielda gielda_at_plearn.edu.pl pl
cyber
pl.listserv.plotki plotki_at_ia.pw.edu.pl pl
cyber
pl.listserv.polip polip_at_zsku.p.lodz.pl pl
cyber
pl.listserv.polwro polwro_at_plearn.edu.pl pl
cyber
pl.listserv.pryzmat pryzmat_at_plearn.edu.pl pwr
cyber
pl.listserv.wroclaw wroclaw_at_plearn.edu.pl pl
cyber
pl.listserv.chomor-l chomor-l_at_archimedes.pol.lublin.pl pwr
cyber
pl.listserv.poland-l poland-l_at_ubvm.cc.buffalo.edu umk
Torun
umk.net-l net-l_at_vm.cc.uni.torun.pl umk
Torun
umk.scce-l scce-l_at_vm.cc.uni.torun.pl umk
Torun
W razie zauwazenia jakiegos typu 'awarii', np. braku artykulow w news
pomimo ich pojawiania sie na liscie dyskusyjnej lub brak artykulow na
liscie mimo ich pojawiania sie w news-ach, nalezy poinformowac
wlasciciela listy lub administratora serwera news wymienionego jako
gateway (albo obu).
Spis dziennikow i innych 'gazet' komputerowych rozprowadzanych przez
news
*********************************************************************
*****
Grupa news Adres odpowiednika emailowego Zasieg
mail2news
pl.gazety.dyrdymalki (zbigniew_at_engin.umich.edu) pl cyber
pl.gazety.gazeta gazeta_at_poniecki.berkeley.edu pl cyber
pl.gazety.donosy donosy_at_fuw.edu.pl pl cyber
Powyzsze grupy ustawione sa jako 'moderated'. Jako adres moderatora
ustawiony jest adres kontaktowy redakcji. Serwery news powinny miec
natomiast ustawione w pliku 'moderators':
pl.* %s_at_moderators.fuw.edu.pl
Co oznacza ze 'moderatorem' pl.gazety.donosy jest
pl-gazety-donosy_at_moderators.fuw.edu.pl ktory jest dalej tlumaczony na
wlasciwy adres redakcji.
II. Zapewnienie bezpiecznej pracy sieci.
1. Utworzenie polskiego odpowiednika CERT (Computer Emergency
Response Team).
Polski odpowiednik Computer Emergency Response Team nie istnieje.
Rafal Maszkowski korespondowal na ten temat z organizacja
certopodobna w Wielkiej Brytanii. Ostatecznie pertraktacje zakonczyly
sie oswiadczeniem, ze zorganizowaniem polskiego odpowiednika CERT
zajmie sie NASK, a w szczegolnosci Profesor Daniel J. Bem. Rafal
Maszkowski co pewien czas usiluje skontaktowac sie z Profesorem Bemem
- bez rezultatu. Rafal jest kandydatem do pracy w CERT - deklaruje
osobiste zaangazowanie w liczbie kilku godzin tygodniowo.
Istnieja jednak pewne zalazki osrodka zajmujacego sie bezpieczenstwem
sieci. Szymon Sokol prowadzi liste security_at_uci.agh.edu.pl,
poswiecona temu tematowi.
Jest zatem w polskiej sieci pare osob, znajacych sie dobrze na
problemie bezpieczenstwa sieci. Jest on z oczywistych wzgledow (np.
wymagania zagranicznych dostawcow, ewidentne bledy w eksploatowanych
systemach) niezwykle wazny.
III. Zorganizowanie Centrum Informacji Sieciowej (NIC)
1. Polskie Zasoby Sieciowe
Polskie Zasoby Sieciowe to prawie kompletny wykaz zasobow i uslug
dostepnych w polskim Internecie. Redagowana przez Rafala
Maszkowskiego, rozpowszechniana jest na listach dyskusyjnych (m.in.
polip_at_zsku.p.lodz.pl) oraz poprzez USENET News (m.in.
soc.culture.polish) zyskujac zasieg swiatowy. PZS dostepne sa rowniez
w serwerach WWW, na niektorych z mozliwoscia wyszukiwania w systemie
WAIS. Rafal planuje kontynuowac wydawanie Polskich Zasobow
Sieciowych, aczkolwiek - jak sam przyznaje - z trudem nadaza za
rozwojem polskiej sieci.
Ostatnio zalozona zostala grupa USENETu pl.internet.nowosci,
przeznaczona do informowania o nowo uruchamianych w Polsce sieciach i
uslugach Internetu. Informacje w niej przekazywane beda jednym ze
zrodel zasilania listy PZS. Jak dotad ruch w tej grupie nie jest zbyt
duzy.
2. Polskie Kontakty Elektroniczne
Polskie Kontakty Elektroniczne to lista adresowa, ulatwiajaca
znalezienie poszukiwanej osoby za pomoca poczty elektronicznej.
Redagowaniem tego wydawnictwa zajmuja sie: Rafal Maszkowski i Marek
Zielinski. PKE sa w tej chwili dosc mocno zdezaktualizowane.
3. Konstrukcja kompletnej bazy adresowej polskiego Internetu.
Na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego istnieje baza adresowa
umozliwiajaca przegladanie informacji i uaktualnianie ich za pomoca
klienta WWW (Lynx, Mosaic, Netscape itp.). Oto, co o niej pisze
Wojtek Bogusz.
===== poczatek wojtek.bogusz_at_fuw.edu.pl
Jesli chodzi o bazy adresowe to dla wyjasnienia szczegolow jestem
jedynie "krawcem" ktory zalatal dziure pomiedzy istnieniem pliku
tekstowego z danymi zebranymi przez blizej mi nie znane grono osob po
czesci zwiazane z NASKiem a mozliwoscia dostepu do tych danych (i ich
uaktualniania w niedalekiej jak mam nadzieje przyszlosci :-). Nie
wiem czy zatem nie bedzie przesada uwazanie mnie za autora.
===== koniec wojtek.bogusz_at_fuw.edu.pl
4. White Pages - uslugi slownikowe
===== poczatek jezenk_at_vm.cc.uni.torun.pl
X.500 w potocznym znaczeniu rozumiane jest jako rozproszona baza
danych, zawierajaca informacje o instytucjach i ich pracownikach,
dostepna w sieci Internet. Faktycznie jest to standard OSI, a sama
usluga jest jedynie jego implementacja. W zalozeniu X.500 mialo
sluzyc powstaniu globalnej informacji adresowej wykorzystywanej
miedzy innymi przy transporcie poczty elektronicznej (X.400).
Sama struktura bazy X.500 pozwala na przechowywanie w niej informacji
roznego typu, m.in. o zasobach sieciowych, aplikacjach, sprzecie itp.
Poszczegolne jednostki informacji w bazie X.500 - hasla, opisuja
konkretne obiekty (organizacje, osobe, aplikacje) na danym poziomie
drzewa informacji i sa identyfikowane poprzez swoje jednoznaczne
nazwy (DN - Distinguished Name).
Obecnie przez X.500 rozumie sie zarowno sam zbior norm, jak rowniez
dzialajaca ogolnoswiatowa sluzbe, w ramach europejskiego projektu
PARADISE i amerykanskiego White Pages.
Pilotowy program PARADISE koordynowany byl do tej pory przez
University College London, aktualnie kontynuowany jest pod nazwa
NameFlow przez Dante.
Polska bierze udzial w projekcie PARADISE od lipca 1992. Prace
zostaly zainicjowane przez UMK Torun, gdzie m.in. uruchomiono
eksperymentalnie pierwszy w Polsce serwer dla X.500 Directory.
W dalszej kolejnosci UMK Torun doprowadzil do spelnienia wymogow
formalnych, umozliwiajacych podlaczenie Polski do struktury
europejskiej X.500 i wspolpracy serwera poziomu krajowego w Toruniu z
serwerem poziomu europejskiego (tzw. root) w Londynie. Od
pazdziernika 1992 patronat nad polskim projektem sprawuje NASK. W
chwili obecnej pracuje szesc serwerow (centralny - na UMK oraz
regionalne : Torun, Warszawa, Krakow, Wroclaw, Poznan) tworzace
pilotowa baze danych dla X.500.
Serwer krajowy prezentuje dane dotyczace szkol wyzszych w Polsce
(nazwy, adresy, telefony, faxy, wladze uczelni ), NASKu oraz Zarzadu
Regionow X.500. Regionalny serwer torunski gromadzi kompletne dane na
temat Uniwersytetu Mikolaja Kopernika. Pozostale serwery do konca
biezacego roku beda zawieraly dane dotyczace co najmniej jednej
uczelni regionu, ktory obsluguja (Uniwersytet Warszawski,
Uniwersytet Jagiellonski i ACK Cyfronet-Krakow, Politechnika
Wroclawska, Uniwersytet A.Mickiewicza w Poznaniu).
W biezacym roku ladowanie baz danych X.500 realizowane jest przez
zespoly regionalne, przy wsparciu finansowym z KBN.
Dotychczas pracujace serwery X.500 wraz z lokalnymi bazami danych
wlaczone sa do ogolnopolskiej sieci komputerowej NASK i udostepnione
poprzez Internet dla calego srodowiska akademicko- naukowego. Zaklada
sie ze w przyszlym roku beda istnialy warunki do instalacji serwerow
X.500 w kolejnych srodowiskach akademicko-naukowych w Polsce.
Ze wzgledu na ograniczenia organizacyjno-sprzetowe oraz stosunkowo
niewielka ilosc danych, w poczatkowej fazie projektu mozna uznac za
wystarczajace, jezeli uruchamiane serwery beda odgrywaly role
serwerow regionalnych obslugujac kilka uczelni zlokalizowanych w
poblizu. Bardzo waznym zagadnieniem jest rozwijanie samej bazy
danych. Wspolpracujemy w tym zakresie miedzy innymi z Osrodkiem
Przetwarzania Informacji w Warszawie i Osrodkiem Obliczeniowym MEN.
Konieczne bedzie zaimplementowanie mechanizmow, ktore pozwalalyby
powiazac X.500 z istniejacymi kadrowymi bazami danych przynajmniej w
stopniu umozliwiajacym weryfikacje prawidlowosci zasobow X.500.
Jednym z podstawowych zadan, jakie stoja przed polskim projektem
X.500 jest dostosowanie go do naszych lokalnych potrzeb (polskie
znaki). Oprogramowanie ISODE, na ktorym bazuje rozwoj uslugi X.500 w
Polsce dopuszcza jednak po stronie interfejsu uzytkowego (DUA)
jedynie znaki z tabeli ISO-Latin 1. Potrzebne sa takie modyfikacje,
aby prezentowane byly rowniez znaki Latin 2. Niezbedne sa standardy
wprowadzania polskich danych, tak aby mogly one byc wykorzystywane
zarowno na obszarze Polski (w poprawnej pisowni) jak i z
zagranicy (z wykorzystaniem niemodyfikowanych DUA). Prowadzone sa
prace majace na celu adaptacje bazy X.500 do potrzeb przechowywania i
prezentacji danych zawierajacych polskie znaki diaktryczne. Wiaza sie
one z narzuceniem odpowiedniej struktury bazy X.500 (polskie klasy
obiektow i atrybuty), przygotowaniem funkcji bibliotecznych
dokonujacych wlasciwej konwersji danych oraz modyfikacja istniejacych
interfejsow uzytkowych. Niezbedna jest rowniez integracja uslugi
X.500 z innymi uslugami sieciowymi, glownie z poczta elektroniczna.
Zasoby X.500 sa dostepne poprzez odpowiednie programy typu 'klient',
kontaktujace sie z serwerami. Wiele osrodkow posiada anonimowe konta
udostepniajace interfejsy DE i DISH poprzez uruchomienie odpowiedniej
sesji (telnet).
W Polsce konta takie sa na komputerach: jaguar.cc.uni.torun.pl oraz
anna.mat.uni.torun.pl
Podstawowe funkcje interfejsu DE sa proste w obsludze, nie wymagaja
zadnej instrukcji.
Dostep do danych mozna uzyskac rowniez za pomoca gophera (np.
gopher.mat.uni.torun.pl) czy WWW
(http://jaguar.cc.uni.torun.pl:8888/MC=PL).
Poczta na adres X.500_at_mat.uni.torun.pl uruchamia e-mailowy interfejs
do zasobow UMK. List zawierajacy linie "help" spowoduje wyslanie
prostej instrukcji obslugi.
UMK Torun uruchomil w ramach NASK "helpdesk" na tematy zwiazane z
instalacja i eksploatacja oprogramowania X.500. Pomoc dostepna jest
za pomoca poczty elektronicznej pod adresem
help-X.500_at_cc.uni.torun.pl.
===== koniec jezenk_at_vm.cc.uni.torun.pl
IV. Jezyk polski w polskim Internecie.
1. Dostepnosc tekstow po polsku na kazdym terminalu w polskim
Internecie. Ustalenie standardu, w ktorym beda organizowane systemy
informacyjne.
W Polsce w celu dostepu do sieci uzywa sie oprogramowania
porozumiewajacego sie z uzytkownikiem w jezyku angielskim. O ile nie
stanowi to przeszkody dla administratorow systemow, jest istotnym
problemem dla uzytkownikow, z ktorych nie wszyscy potrafia sie
poslugiwac tym jezykiem, a mogliby intensywniej wykorzystywac uslugi
Internetu, gdyby obsluga programu byla dla nich latwiejsza. Dotyczy
to w szczegolnosci uzytkownikow ze sfery administracji.
Aktualnie mozna przyjac, ze dane zapisane w jezyku polskim
reprezentowane sa co najmniej w 5 roznych systemach kodowania:
Mazovia (DOS 3.0 i 4.0)
CP 852 (od DOS 5.0)
Windows
ISO 8859-2 (Unix)
ASCII (bez polskich znakow diakrytycznych) (wszedzie)
Poniewaz uzytkownicy przyzwyczajeni sa do swego srodowiska pracy,
nadal tworza dane w kodzie, jaki im odpowiada. Problemy rozpoczynaja
sie wtedy, gdy chca siegnac po dane z systemow informacyjnych
dostepnych w sieci. Prezentowany im tekst jest zdeformowany, co
zniecheca do poslugiwania sie siecia.
Istnieje polska grupa dyskusyjna dotyczaca stosowania polskich znakow
diakrytycznych - pl.comp.ogonki. Ostatnio dyskusja na niej zamarla. I
tak byla glownie poswiecona problemom, jak zrealizowac polskie znaki
w systemie Unix, a nie przyblizala kwestii ewentualnego ujednolicenia
kodowania w krajowych systemach komputerowych.
Wydaje sie, ze w najblizszym czasie bedziemy mieli do czynienia ze
stabilizacja kodu Windows na komputerach obslugiwanych przez systemy
Microsofta i ISO 8859-2 na komputerach obslugiwanych przez systemy
Unix. W przyszlosci nalezy sie spodziewac ujednolicenia kodu na calym
swiecie (Unicode?). Aby spelnic wszystkie wymagania kod ten bedzie
zapewne 32-bitowy, co w perspektywie przenosi sie na 4-krotny wzrost
objetosci przechowywanych danych.
2. Wytworzenie materialow szkoleniowych w jezyku polskim dla
poczatkujacych uzytkownikow (sa tacy!) (w formie elektronicznej i
papierowej).
Materialy szkoleniowe w postaci skryptow czy ksiazek praktycznie nie
istnieja. Luke staraja sie zapelnic wydawnictwa nielicznymi
tlumaczeniami pozycji amerykanskich. Trudno jest jednak znalezc wsrod
nich ksiazke, ktora z czystym sumieniem moznaby polecic
poczatkujacemu uzytkownikowi (wystarczy wspomniec "Internet dla
opornych", w ktorym systemowi WWW poswiecono zaledwie pare stron).
Brakuje podrecznika dla poczatkujacych o niewielkiej objetosci.
Brak materialow szkoleniowych staraja sie zminimalizowac
administratorzy systemow, zmuszani do tego oddolnym naporem
uzytkownikow, ktorym zainstalowano sieci, a nastepnie pozostawiono
ich samym sobie. W calym kraju istnieje mnostwo literatury w jezyku
polskim, umieszczonej w serwerach WWW, gopher i ftp. Wiele opisow
dubluje sie, a ich poziom jest rozny. Zwykly uzytkownik ma problemy z
dotarciem do tych materialow, gdyz najzwyczajniej w swiecie nie umie
poruszac sie po Internecie.
3. Udostepnianie tekstow w jezyku polskim. Konsultacja dot. praw
autorskich.
Problem, jakie teksty wolno udostepniac w sieciowych systemach
informacyjnych, i na jakich zasadach, nie zostal rozstrzygniety nie
tylko w Polsce, ale i w Stanach Zjednoczonych. Tak czy owak,
udostepnianie tekstow (i nie tylko tekstow, ale i wszelkiego rodzaju
informacji - obrazu, dzwieku, wideo itp.), do ktorych prawa autorskie
ma inna osoba, wymaga poruszania sie na gruncie obowiazujacego prawa.
Administratorzy systemow czy tez wydawcy Internetu interpretacji tego
prawa nie znaja.
V. Utworzenie reprezentacji srodowiska polskiego Internetu
1. Zorganizowanie sie srodowiska polskich Internautow.
Srodowisko polskich Internautow nie jest w ogole zorganizowane. Mimo
ze znamy sie z sieci, nie znamy sie czesto osobiscie. Juz od
poczatkow polskiego Internetu mowilo sie na roznych forach o
koniecznosci stworzenia organizacji ludzi, zajmujacych sie polska
siecia komputerowa. Zawsze jednak konczylo sie na slowach,
deklaracjach dobrych checi i roznicach w koncepcjach konkretnych
rozwiazan. W miedzyczasie powstala w Internecie organizacja Internet
Society. Do czerwca br. liczyla ona zaledwie 3 czlonkow z Polski. Gdy
Internet Society zdecydowala, ze kazdy uczestnik konferencji INET '94
w Pradze automatycznie staje sie czlonkiem ISOC, liczba czlonkow tej
organizacji w Polsce wzrosla (glownie ze wzgledu na geograficzna
bliskosc Pragi). Obnizeniu o polowe ulegla tez oplata czlonkowska.
Internet Society zdecydowala tez o mozliwosci tworzenia krajowych
oddzialow organizacji. Aby jednak mozna bylo utworzyc oddzial,
potrzebna jest grupa inicjatywna, ktora zalatwi niezbedne
formalnosci, zarowno z wladzami Internet Society, jak i z polskimi
(rejestracja stowarzyszenia). Wiadomo, ze NASK nie zamierza podjac
inicjatywy utworzenia polskiego oddzialu Internet Society. Jak pisze
dyrektor techniczny NASK Pan mgr inz. Andrzej Zienkiewicz w dniu
12.10 br.: "Jakkolwiek NASK przyczynil sie do rozwoju Internetu w
Polsce to jednak NASK to nie Internet. [...] Byc moze potrzebne jest
w Polsce stworzenie galezi Internet Society, jestem za tym, ale tego
nie zrobi NASK". Jedno, co jest jasne, to to, ze jesli srodowisko
polskich Internautow powinno sie zorganizowac, musi zorganizowac sie
samo.
Tomek Kokowski z Politechniki Poznanskiej wyraza gotowosc
zorganizowania zjazdu (zlotu) polskich Internautow, poswieconego
dyskusji nad problemami polskiego Internetu. Moim zdaniem tak w
zjezdzie, jak i w ewentualnej organizacji polskich Internautow nie
moze zabraknac pionierow polskiego Internetu, ktorzy z wielu wzgledow
poswiecili sie w ciagu ostatnich lat innej dzialalnosci.
2. Reprezentowanie uzytkownikow sieci w kontaktach z firmami
udostepniajacymi swoje uslugi i z instytucjami, dajacymi srodki
finansowe na funkcjonowanie sieci
Aktualnie rozwoj polskiej sieci komputerowej finansowany jest z
budzetu panstwa za posrednictwem Komitetu Badan Naukowych. Uczelnie i
jednostki badawcze posiadaja dostep do sieci praktycznie za darmo
(placa jedynie 7% VAT) od wartosci uslug telekomunikacyjnych. Dostep
do sieci zapewnia NASK. Jest to instytucja dzialajaca praktycznie
poza kontrola srodowiska akademickiego i badawczego. Zmiany statusu w
tym roku, niepowolanie - wbrew wstepnym deklaracjom kierownictwa NASK
- Rady Uzytkownikow NASK powoduja, ze tak zasady, jak i praktyka
dzialania NASK pozostaja dla uzytkownikow sieci tajemnica. NASK
dziala w regionach poprzez operatorow regionalnych NASK. Zdarza sie,
ze operatorem regionalnym jest firma komercyjna, dla ktorej praca dla
NASK nie jest wcale zajeciem podstawowym. Jak dotad nie ukazal sie
zapowiadany przez dyrektora technicznego NASK Pana Andrzeja
Zienkiewicza komunikat majacy dotyczyc nowej roli operatorow
regionalnych NASK.
Zgodnie z publikowanym na liscie POLIP stanowiskiem dyrektora NASK
Profesora Tomasza Hofmokla, NASK dopuszcza w sieci, ktorej jest
operatorem, ruch komercyjny, jesli nie stoi on na przeszkodzie
interesom srodowiska naukowo-badawczego. Jest jasne, ze uczelniom
wolno swiadczyc ograniczone uslugi sieciowe dla firm komercyjnych.
Wydaje sie jednak, ze NASK wolalby, aby uslugi te byly swiadczone
przez firmy istniejace poza uczelniami.
Srodowiska akademickie i badawcze w regionach integruja sie dzialajac
zgodnie z wytycznymi Komitetu Badan Naukowych. Tworza sie
porozumienia w sprawie budowy miejskich sieci komputerowych.
Przedstawiciele tych porozumien pozostaja w roboczych kontaktach z
przedsiebiorstwami telekomunikacyjnymi (glownie z Telekomunikacja
Polska SA) i firmami projektowo-budowlanymi (w kwestiach wykonania
infrastruktury kablowej). Nie bez znaczenia sa rowniez kontakty z
firmami dostarczajacymi bierny (kable, zlacza) i aktywny (routery)
osprzet sieciowy. W sferze kontaktow uczelni i jednostek badawczych
pozostaja rowniez firmy komercyjne, coraz czesciej deklarujace wole
przylaczenia sie do Internetu. Czesto, wskutek braku uregulowan
prawnych, spotykaja sie z odmowa swiadczenia uslug. W ostatecznym
efekcie pieniadze przeplywaja poza uczelniami i jednostkami
badawczymi, przynoszac zysk pozostalym podmiotom gospodarczym.
Uczelnie skazane sa godzenie sie z decyzjami narzuconymi przez
centrum (budzet, dostep do uslug sieciowych, zakupy sprzetu
komputerowego wiekszej wartosci).
3. Podjecie dzialan w kierunku podniesienia rangi stanowiska
administratora systemow informatycznych w uczelniach (i nie tylko).
Stanowisko i zawod administratora systemow informatycznych nie
istnieje. W uczelniach obowiazuje taryfikator dla pracownikow
informatyki, pamietajacy jeszcze czasy osrodkow obliczeniowych
wykonujacych przetwarzanie wsadowe. Rozwoj sieci w ostatnich 3 latach
w zaden sposob nie wplynal na modyfikacje tego taryfikatora, zarowno
pod wzgledem merytorycznym (nowe stanowiska) jak i realnym (wzrost
wynagrodzenia). Ta sytuacja powoduje, ze z uczelni odchodza najlepsi
ludzie, a jesli juz z roznych wzgledow (glownie ideowych) pozostaja,
to dla zapewnienia sobie odpowiedniego standardu zycia zmuszeni sa do
podejmowania sie rozmaitych innych zajec, czasem z zyskiem, lecz
najczesciej ze szkoda dla podstawowego miejsca pracy. Administrator
systemow informatycznych pracuje 24 godziny na dobe, 365 dni w roku,
tak, jak maszyny, ktore ma pod swoja opieka. Przezywa liczne stressy.
O istocie pracy administratora systemow nie maja pojecia jego
przelozeni. Pelne zaangazowanie w prace rodzi konflikty rodzinne.
W zalaczniku A przedstawiam opisy stanowisk administratorow systemow,
opracowane przez amerykanska organizacje SAGE, zajmujaca sie
dzialaniami zmierzajacymi do nadania odpowiedniej rangi zawodowi
administratora systemow informatycznych.
ZALACZNIK A.
Zakres obowiazkow administratorow systemow sieciowych
wedlug amerykanskiego Zrzeszenia Administratorow Systemow SAGE
(organizacja powolana do nadania zajeciu administratora systemow
rangi zawodu).
ADMINISTRATOR SYSTEMU SIECIOWEGO
DEFINICJE:
- system "maly" liczy od 1 do 10 komputerow, ktore pracuja pod
kontrola tego samego systemu operacyjnego, i 20 lub mniej
uzytkownikow. Komputer uzywany jedynie przez administratora nie
spelnia wymagan systemu sieciowego
- system "sredni" liczy do 100 komputerow, pracujacych pod kontrola
nie wiecej niz 3 roznych systemow operacyjnych, i do 100 uzytkownikow
- system "duzy" liczy ponad 100 komputerow, potencjalnie pracujacych
pod kontrola wiecej niz jednego systemu operacyjnego, i 100 lub
wiecej uzytkownikow
Poziom I: Poczatkujacy Administrator Systemu (Novice System
Administrator)
Wymagane kwalifikacje:
- bardzo dobrze umie pracowac i porozumiewac sie z ludzmi
- zna system operacyjny UNIX i jego komendy/programy na poziomie
uzytkownika: umie redagowac pliki, uzywac shella, znajdowac wlasne
katalogi uzytkownikow, poruszac sie po systemie plikow i uzywac i/o
redirection
Wymagane wyksztalcenie:
- dwa lata studiow lub rownowaznej szkoly policealnej lub
doswiadczenie
Pozadane:
- stopien naukowy lub ukonczenie studiow informatycznych lub
pokrewnych
- poprzednie doswiadczenia w obsludze klientow, obsludze komputerow,
administrowania systemami lub podobnych zagadnieniach
- motywacja do rozwoju zawodowego
Odpowiedzialnosc:
- wykonuje rutynowe czynnosci pod bezposrednim nadzorem bardziej
doswiadczonego administratora systemow
- dziala jako osoba bezposrednio przyjmujaca zgloszenia o problemach
od uzytkownikow i kieruje je do wlasciwych administratorow systemow
Poziom II: Mlodszy Administrator Systemu (Junior System
Administrator)
Wymagane kwalifikacje:
- bardzo dobrze umie pracowac i porozumiewac sie z ludzmi; umie uczyc
uzytkownikow sposobu obslugi programow i podstaw systemu UNIX, a
takze pisac podstawowa dokumentacje
- wysoki poziom znajomosci wiekszosci komend/programow systemu UNIX
- znajomosc wiekszosci podstawowych narzedzi i procesow
wykorzystywanych w administracji systemu: na przyklad umie zaladowac
i zamknac system operacyjny, dodawac i usuwac konta uzytkownikow,
uzywac programow backup i fsck, utrzymywac pliki baz systemu (groups,
hosts, aliases)
- podstawowe zrozumienie systemu opartego na systemie UNIX: na
przyklad, rozumie sterowanie procesami, soft i hard links, roznice
pomiedzy funkcjami jadra i shella
Wymagane wyksztalcenie:
- rok do trzech lat doswiadczenia w administrowaniu systemow
Pozadane:
- stopien naukowy lub ukonczenie studiow informatycznych lub
pokrewnych
- znajomosc pojec z zakresu sieci i rozproszonych systemow
komputerowych: na przyklad umie uzywac komendy route, dodac stacje
robocza do sieci, zamontowac zdalny system plikow
- umiejetnosc pisania skryptow w niektorych jezykach uzywanych do
administracji (Tk, Perl, shell)
- posiada doswiadczenie w programowaniu w jakimkolwiek przydatnym
jezyku programowania
Odpowiedzialnosc:
- samodzielnie administruje maly system lub pomaga w administracji
wiekszego systemu
- pracuje pod ogolnym nadzorem administratora systemu lub kierownika
systemow komputerowych (computer systems manager)
Poziom III: Zaawansowany Administrator Systemow
(Intermediate/Advanced System Administrator)
Wymagane umiejetnosci:
- bardzo dobrze umie pracowac i porozumiewac sie z ludzmi, umie pisac
uzasadnienia zakupow, uczyc uzytkownikow skomplikowanych tematow,
umie wykonywac prezentacje dla zewnetrznego audytorium, pozytywnie
wspoldzialac ze zwierzchnikami
- umie niezaleznie rozwiazywac problemy, samodzielny
- doskonale zna zagadnienia administracji systemu UNIX: na przyklad
konfiguracja systemow pocztowych, instalacja i konfiguracja systemu,
systemy drukujace, podstawy bezpieczenstwa danych, instalacja
oprogramowania "third-party"
- solidne zrozumienie systemu operacyjnego opartego na UNIX: paging,
swapping, interprocess communication, urzadzenia, zadania driverow
urzadzen, pojecia zwiazane z systemem plikow (inode, superblock)
- znajomosc pojec z zakresu sieci i rozproszonych systemow
komputerowych: umie skonfigurowac NFS i NIS, umie uzywac nslookup lub
dig dla sprawdzania informacji w DNS, rozumie podstawowe pojecia
routingu
- umiejetnosc pisania skryptow w niektorych jezykach uzywanych do
administracji (Tk, Perl, shell)
- umiejetnosc minimalnego uruchamiania i modyfikacji programow w
jezyku C
Wymagane wyksztalcenie:
- trzy do pieciu lat doswiadczenia w administrowaniu systemow
Pozadane:
- stopien naukowy lub ukonczenie studiow informatycznych lub
pokrewnych
- znaczace podstawy programowania w jakimkolwiek przydatnym jezyku
Odpowiedzialnosc:
- otrzymuje ogolne instrukcje o nowych obowiazkach od przelozonego
- administruje sredni system samodzielnie lub pomaga w administracji
wiekszego systemu
- samodzielnie podejmuje sie nowych obowiazkow i pomaga planowac
przyszlosc systemu/sieci
- kieruje poczatkujacymi administratorami lub operatorami
- ocenia i/lub rekomenduje zakupy; ma silny wplyw na proces zakupow
Poziom IV: Starszy Administrator Systemu (Senior System
Administrator)
Wymagane umiejetnosci:
- bardzo dobrze umie pracowac i porozumiewac sie z ludzmi, umie pisac
oferty i inne dokumenty, wspolpracujac z dostawcami, umie wykonywac
prezentacje dla klientow i profesjonalistow, blisko wspolpracowac ze
zwierzchnikami
- umie szybko i kompletnie rozwiazywac problemy
- umie identyfikowac zagadnienia wymagajace automatyzacji i
automatyzowac je
- solidne zrozumienie systemu operacyjnego opartego na UNIX: paging,
swapping, interprocess communication, urzadzenia, zadania driverow
urzadzen, pojecia zwiazane z systemem plikow (inode, superblock);
umie uzywac metod analizy wydajnosci w celu strojenia systemow
- gruntowna znajomosc pojec z zakresu sieci i rozproszonych systemow
komputerowych: rozumie zasady routingu, programowania klient/serwer,
projektowania spojnych zbiorow systemow plikow o zasiegu sieciowym
- umiejetnosc pisania skryptow w niektorych jezykach uzywanych do
administracji (Tk, Perl, shell)
- umiejetnosc przenoszenia programow w jezyku C z jednej platformy na
druga oraz pisania malych programow w jezyku C
Wymagane wyksztalcenie:
- ponad piec lat doswiadczenia w administrowaniu systemow
Pozadane:
- stopien naukowy lub ukonczenie studiow informatycznych lub
pokrewnych
- szerokie podstawy programowania w jakimkolwiek przydatnym jezyku
- publikacje z zakresu administracji systemow
Odpowiedzialnosc:
- projektuje i wdraza zlozone lokalne i rozlegle sieci komputerowe
- zarzadza duzym systemem lub siecia
- pracuje pod ogolnym nadzorem kierownictwa
- ustala/rekomenduje polityke uzywania systemu i uslug
- kieruje pod wzgledem technicznym i nadzoruje administratorow
systemow, programistow systemowych i innych pracownikow o rownowaznej
pozycji w firmie
- wolno mu podejmowac decyzje o zakupach i ich opiniowaniu
Za: "Job Descriptions for System Administrators" edited by Tina
Darmohray.
=====================================================================
Maciek Uhlig
----------------------------------------------------------------------
Maciej UHLIG, Computer Center, Silesian University
Uniwersytecka 4 St., 40-007 KATOWICE, POLAND
Internet: muhlig_at_usctoux1.cto.us.edu.pl Voice: +48 (32) 588211 (1768)
Fax: +48 (32) 596847
***** Imagine all the people sharing all the world (John Lennon) *****
To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Wed 19 May 2004 - 15:47:19 MET DST