Re: Kolekcjonerzy mineralow - strzezcie sie.

Z postanowien wynika, ze zanim poproszono o opinie PAA (Panstwowa Agencje
Atomistyki), to wczesniej poproszono o opinie bieglego sadowego. Jego opinia
byla druzgocaca dla podejrzanych (czyli zupelnie odmiennie niz opinia PAA,
ktora tutaj nie jest przytaczana, gdyz zostala w calosci udostepniona w
internecie przez jednego z podejrzanych: http://forumprawne.org/prawo-
karne/202390-afera-uranowa.html ). Tyle ze opinia bieglego byla bledna (co
szczegolnie widac po porownaniu jej z opinia z PAA), bo np. nie uwzgledniala
nalezycie problemu roznej przenikliwosci roznych rodzajow promieniowania
(zreszta juz na samym wstepie stwierdzenie przez bieglego, ze "Aktywność
(ilość promieniowania emitowanego przez zabezpieczone minerały) jest
relatywnie duża. Takiej aktywności nie stwierdza się w minerałach spotykanych
na terenie Polski." wlaczala czerwone swiatlo. Bowiem na jakiej podstawie on
uznal, ze na terenie Polski nie ma mineralow o takiej aktywnosci?). Co prawda
sama opinia bieglego nie jest dostepna, ale prokuratura i sad ja przytaczaly
w swoich postanowieniach, ktore podejrzani udostepnili.

Sprawe jednego nieletniego, ktory znalazl sie w gronie podejrzanych
wylaczono do odrebnego postepowania i na skutek tej opinii bieglego
(opinii PAA jeszcze nie bylo) oraz na skutek opisow hasel z Wikipedii
(encyklopedii, ktora kazdy moze edytowac), ktorymi sad sie kierowal i
ktore w postanowieniu obszernie przytaczal, sad uznal go za winnego i objeto
nieletniego nadzorem kuratora sadowego.

Zapewne wiec gdyby nie korzystna dla podejrzanych opinia PAA to oni wszyscy
byliby "ugotowani".

Z postanowienia prokuratury o umorzeniu sledztwa nie wynika jednoznacznie
dlaczego prokuratura uwaza, ze rzekomo wartosci promieniowania byly
przekroczone o tyle, ze posiadanie mineralow wymagalo zezwolenia, prokuratura
tego w zasadzie nie wykazala, ze takie zezwolenie bylo potrzebne, a
ograniczyla sie jedynie do takiego lakonicznego stwierdzenia umieszczonego w
nawiasie ostatniego zdania ponizszego cytatu:
"Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że z formalnego
punktu widzenia wszyscy podejrzani dopuścili się zarzucanych im czynów.
Gromadzili oni i posiadali materiały radioaktywne (co potwierdziły opinie
Państwowej Agencji Atomistyki), nie posiadając przy tym stosownego
zezwolenia (które z uwagi na rodzaj i wartość promieniowania emitowanego
przez te materiały było wymagane).".

Cytaty fragmentow obu postanowien.

"POSTANOWIENIE
o rozpoznaniu sprawy w trybie opiekuńczo - wychowawczym
Dnia 17 sierpnia 2010 roku
Sędzia rodzinny - S.S.R. Barbara Śniadek w III Wydziale Rodzinnym i
Nieletnich Sądu Rejonowego w Sieradzu
Protokolant: stażysta Paulina Maj
po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2010 roku w Sieradzu
na podstawie art. 42 § 1 upn i 43 § 1 upn
postanowił:
rozpoznać w postępowaniu opiekuńczo - wychowawczym sprawę nieletniego:
A..., syna ..., ur. ... roku w ..., zam. w ..., gm. ...,
o czyny karalne polegające na tym, że:
I. w okresie od 20.02.2010 roku do 05.05.2010 roku w ..., gm. ..., powiat
..., bez wymaganego zezwolenia posiadał materiał radioaktywny w
postaci rudy uranu stwarzający zagrożenie dla zdrowia wielu osób, tj. o
czyn z art. 171 § 1 kk,
II. w okresie od stycznia 2009 roku do 05.05.2010 roku w ..., gm. ...,
powiat ..., bez wymaganego zezwolenia wyrabiał materiał wybuchowy
CATP oraz z jego użyciem co najmniej dwa urządzenia wybuchowe, które mogły
stworzyć zagrożenie dla życia wielu osób, tj. o czyn z art. 171 § 1 kk.

UZASADNIENIE
Nieletni A... w dniu 20.02.2010 roku wszedł w posiadanie dwóch grudek rudy
uranu. Otrzymał je pocztą od osoby dorosłej - A... z Nysy. Nie
przechowywał rudy w domu, ale w pomieszczeniach gospodarczych (w garażu),
gdyż wiedział, że jest to materiał promieniotwórczy. Zdaniem nieletniego
dla każdego jest oczywiste, że uran jest promieniotwórczy. A... znał
właściwości rudy uranu. Posiadał licznik do pomiaru promieniowania, który
przy tej próbce wykazywał aktywność promieniotwórczą. Film z tego pomiaru
nieletni zamieścił w Internecie, na portalu You Tube. W marcu 2010 roku
nieletni zaniósł posiadane grudki rudy uranu do szkoły - Publicznego
Gimnazjum im. ... w .... Przez kilka minut prezentował działanie licznika
promieniowania na lekcji fizyki, a potem grudkę zaniósł do szatni. Dla
bezpieczeństwa grudkę zawinął w folię ołowianą milimetrowej grubości. Ten
pokaz miał miejsce na lekcji w obecności nauczycielki E.... Nieletni
wiedział, że tym co robi stwarza pewne zagrożenie, dlatego zachowywał
środki bezpieczeństwa.
Również z Internetu A... pobrał instrukcję, jak wytworzyć materiały
wybuchowe. Jako pierwszy wytworzył CTAP, tj. materiał wybuchowy
inicjujący, czyli nadtlenek acetonu. Wiedział, że do jego wyprodukowania
potrzebny jest aceton, perhydrol i kwas siarkowy. Aceton kupił w sklepie,
kwas siarkowy na stacji CPN, a perhydrol przynosiła jego mama z pracy - do
dezynfekcji. Otrzymany proszek CATP przechowywał w szklance. Sięgał on pół
centymetra od dna. Małą część tego proszku spalił w mieszkaniu, patrząc,
jak się pali. Potem naśladował eksperyment, jaki widział w filmie
zamieszczonym na portalu You Tube. Pokazano tam, jak podczas zajęć na
uczelni spalano CATP na dłoni. Prowadzący zajęcia umieścił proszek CATP na
dłoni studentki i go podpalił, a jej nic się nie stało. Dlatego nieletni
uważał, że takie zabawy są bezpieczne. Sam nakręcił film ze spalaniem CATP
na dłoni. Film kręcił ze swoim sąsiadem J... /lat 10/. J... nakręcił film
telefonem komórkowym. Nieletni potem zamieścił ten film na portalu You
Tube, umieszczając napis CATP. Resztę proszku spalił sam na wolnym
powietrzu. Nieletni wytworzył także mieszaninę chloranową. Przepis na jej
zrobienie również wyszukał w Internecie. Substancja ta powstaje poprzez
zmieszanie chloranu potasu z dowolnym paliwem w proporcji 1:1. Nieletni
jako paliwo wybrał cukier. Otrzymana substancja miała taką właściwość, że
intensywnie się spalała. Nieletni umieścił ją w rurce aluminiowej.
Zaklepał końce, robiąc w jednym otworki na kabelki elektryczne. Do kabli
podłączył prąd z transformatora o mocy 200W, co spowodowało, że końce
przewodu w rurce rozżarzyły się do czerwoności i spowodowały zapalenie się
mieszaniny. Tak wytworzone urządzenie eksplodowało, bo gazy jakie się
wytworzyły podczas spalania substancji rozerwały aluminiową rurkę. Ten
wybuch nastąpił na terenie posesji, gdzie nieletni mieszka, ale z dala od
ludzi. Eksplozje były filmowane. Obecny był nieletni i jego kuzyn Z...,
który ma 25 lat. On ustawił i włączył kamerę, a nieletni transformator. Na
czas eksplozji schowali się. Nieletni wiedział, że aluminiowy korpus
zostanie rozerwany i tak się stało. Film z tej eksplozji nieletni
zamieścił w Internecie na portalu You Tube."
...
"Wartość promieniowania rudy uranu, którą zabezpieczono w domu
nieletniego, wynosiła 20,6 mikrosieverta w odległości ok. 10 cm.
(dowód: zeznania świadka A... k- 47 - 49, k- 77, protokół z pomiaru
promieniowania k - 76).
Nieletni przechowywał grudki rudy uranu w foliowych torebkach
w styropianowym opakowaniu. Z dwóch stron zabezpieczał je blachą ołowianą.
(dowód: -protokółprzeszukania i zatrzymania rzeczy k- 55 - 60, -protokół
oględzin k- 63 - 66,
-protokółpodejrzenia ujawnienia materiałów radioaktywnych k-70 - 73,
- dokumentacja fotograficzna k - 82)."
...
"Zabezpieczone u nieletniego A... grudki rudy uranu zawierały izotopy
toru. Są to minerały wykazujące znacznie podwyższoną radioaktywność w
stosunku do normalnie obserwowanego tła promieniowania, w warunkach
polskich wynoszącego 0,1 mikrosieverta. W przypadku tych minerałów
promieniowanie było do 1.000 razy większe. Tym samym były to materiały
radioaktywne, stwarzające niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia wielu
osób.
(dowód: -protokół przesłuchania biegłego sądowego ... -
adiunkta w Zakładzie Inżynierii Molekularnej Politechniki Łódzkiej k- 104-
106)."
...
"Nieletni A... częściowo przyznał się do popełnienia zarzucanych mu
czynów. Przyznał się częściowo dlatego, że do czasu podjęcia czynności
przez funkcjonariuszy policji nie zdawał sobie sprawy, że posiadanie rud
uranu, czy też samodzielnie wykonanych materiałów i urządzeń wybuchowych
mogło stwarzać zagrożenie dla życia i zdrowia wielu osób (wyjaśnienia
nieletniego A... k - 52).
Wyjaśnienia nieletniego są spójne z pozostałym materiałem dowodowym
zgromadzonym w sprawie i układają się w logiczną całość. Dlatego też Sąd
dał im wiarę. Sąd dał także wiarę pozostałym dowodom zgromadzonym w
sprawie, w szczególności zeznaniom świadków, protokołowi badania
promieniowania grudek rudy uranu zabezpieczonych na posesji nieletniego (k
- 76), opinii biegłego ... (k - 104 - 106), których wiarygodności żadna ze
stron nie kwestionowała.
Nieletni przyznał, że wytworzył substancję CATP pobierając przepis na jej
wykonanie z Internetu. Opisał szczegółowo, przy użyciu jakich odczynników
i w jaki sposób wytworzył tę substancję. Składając wyjaśnienia przed Sądem
wyjaśnił, że związek ten na wolnym powietrzu po prostu szybko się spala.
Dlatego też Sąd, również korzystając z Internetu, zapoznał się z
właściwościami wytwarzanej przez A... substancji. Wikipedia - wolna
encyklopedia internetowa podaje:
"Nadtlenek acetonu (peroksyaceton) - jest to organiczny związek chemiczny,
występujący głównie jako nadtlenek acetonu, inicjujący, _skrajnie
niebezpieczny w użyciu i przygotowaniu materiał wybuchowy_ [podkreslenia w
oryginale postanowienia]. Znany pod akronimami (ang.): TCAP, CTATP, TATP,
APEX. Jest wrażliwy na iskrę elektryczną, ogień (wybucha). TCAP można
otrzymać przez utlenianie acetonu nadtlenkiem wodoru w środowisku kwaśnym.
Syntezę TCAP wykonuje się przy zachowaniu bardzo ścisłych rygorów
bezpieczeństwa, choć nawet w tych warunkach czasami zdarzają się wypadki.
TCAP wybucha gwałtownie pod wpływem lekkiego nawet ogrzania lub potarcia. W
trakcie przechowywania łatwo sublimuje do górnej części naczynia i samo
otwarcie takiego naczynia może spowodować silną eksplozję. Produkcja CATP,
zwłaszcza w warunkach domowych, jest zawsze obarczona wysokim ryzykiem".
Okoliczność, że nieletni wytwarzając tę substancję wypełnił znamiona czynu
opisanego w art. 171 § 1 kk nie budzi żadnych wątpliwości. Zresztą
nieletni A..., w swoich wyjaśnieniach /k-52/ mówi wprost, że wytwarzał
materiały wybuchowe. Fakt, że wytwarzał takie materiały potwierdzają
również nagrane przez niego i zamieszczone w Internecie filmy, na których
demonstruje spalanie CATP na dłoni, jak i wybuch petardy. Okoliczności te
potwierdzają także zeznania świadków: J... /k - 43-44/ i P... /k-45-46/.
Nieletni zamieścił w Internecie także film, na którym prezentuje badanie
licznikiem Geigera pomiaru dawki promieniowania substancji
promieniotwórczej, którą określił jako "Uranium Dioxide". Uraniom Dioxide
to tlenek uranu. Według Wikipedii:
Dwutlenek uranu (U02, nazwa systematyczna: ditlenek uranu lub tlenek uranu
(IV)) - to nieorganiczny związek chemiczny, tlenek uranu na IV stopniu
utlenienia. W normalnych warunkach jest to czarny, radioaktywny,
krystaliczny proszek. W klasyfikacji UE oznaczany jest symbolami: T+ -
silnie toksyczny, N - groźny dla środowiska.
Pojęcie materiał radioaktywny, czyli promieniotwórczy, zdefiniowane jest w
przepisach ustawy z 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (tekst jedn. Dz.
U z 2007 r. A Nr 42, poz. 276 ze zm.). W art. 3 pkt 11 tej ustawy czytamy:
W rozumieniu niniejszej ustawy użyte określenia oznaczają:
11) materiał jądrowy - rudy, materiały wyjściowe (źródłowe) lub specjalne
materiały rozszczepialne, o których mowa wart. 197 Traktatu ustanawiającego
Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, zwanego dalej "Traktatem Euratom"
Przywołany w tekście ustawy Prawo Atomowe art. 197 Traktatu ustanawiającego
Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. (Dz. U. 2004.nr 90. poz. 864/3)
stanowi:
Do celów niniejszego Traktatu:
1. "Specjalne materiały rozszczepialne" oznaczają pluton -239, uran -233,
uran wzbogacony uranem -235 lub uranem -233 oraz wszelkie substancje
zawierające dowolne z powyższych izotopów, jak również inne materiały
rozszczepialne określone przez Radę stanowiącą większością kwalifikowaną
na wniosek Komisji, przy czym termin "specjalne materiały rozszczepialne"
nie obejmuje materiałów wyjściowych.
2. "Uran wzbogacony uranem -235 lub uranem -233" oznacza uran zawierający
uran 235 lub uran -233 albo oba te izotopy w takiej ilości, w której
stosunek ich sumy do izotopu 238 będzie większy od stosunku izotopu 235 do
izotopu 238 występującego w przyrodzie.
3. "Materiały wyjściowe" oznaczają uran zawierający zestaw izotopów
występujących w przyrodzie, uran z zawartością uranu -235 mniejszą niż
zwykła oraz tor, każdy z nich w formie metalu, stopu, chemicznego związku
albo koncentratu oraz wszelkie inne substancje zawierające dowolny z
powyższych składników o stężeniu określonym przez Radę stanowiącą
większością kwalifikowaną na wniosek Komisji.
4. "Rudy" oznaczają wszelkie rudy zawierające substancje, z których można
uzyskać materiały wyjściowe zdefiniowane powyżej w odpowiednim procesie
chemicznym lub fizycznym, o średnim stężeniu określonym przez Radę
stanowiącą większością kwalifikowaną na wniosek Komisji.
Opinię dotyczącą posiadanych przez nieletniego A... grudek rudy uranu, jak
również zabezpieczonych u dorosłej osoby, która nieletniemu tę substancję
udostępniła, wydał ... - od 1994 roku biegły sądowy z listy
Sądu Okręgowego w Łodzi w zakresie skażeń i nadzwyczajnych zagrożeń,
nauczyciel akademicki (adiunkt) zatrudniony w Zakładzie Inżynierii
Molekularnej Politechniki Łódzkiej. W czasie studiów ukończył
specjalizację z zakresu chemii jądrowej. Prowadzi wykłady z zakresu
toksykologii oraz analizy chemicznej za pomocą różnego rodzaju urządzeń
analitycznych. Zdaniem biegłego zabezpieczone minerały zostały pozyskane
na terenie Czech, ponieważ naturalna aktywność (ilość promieniowania
emitowanego przez te minerały) jest relatywnie duża. Takiej aktywności nie
spotyka się w minerałach na terenie Polski. Zatrzymane materiały są
materiałami o znacznie podwyższonej radioaktywności w stosunku do
normalnie obserwowanego tła promieniowania, w warunkach polskich
wynoszącego około 0,1 mikrosieverta. W przypadku zakwestionowanych
materiałów natężenie promieniowania było _do tysiąca razy większe_.
Materiały te uznać należy za materiały radioaktywne. Skoro są to materiały
radioaktywne to są one również, według innych określeń materiałami
jądrowymi i źródłami promieniowania jądrowego. Izotopy uranu emitują
głównie promieniowanie alfa i beta, które jest bardziej szkodliwe przy
tych samych dawkach niż promieniowanie gamma. Istnieje poważne
niebezpieczeństwo dla osób trzecich mogących mieć mimowolny kontakt z
takimi materiałami jak te, które zabezpieczono. Materiały takie nie mogą
być np. przesyłane pocztą lub traktowane w sposób powodujący ich
rozprzestrzenianie w postaci pyłów (na przykład kruszenie, czy
sproszkowanie). Przebywanie w ich sąsiedztwie przez dłuższy okres czasu
może być źródłem realnego zagrożenia promieniowaniem. Materiały tego typu
powinny być przechowywane w hermetycznie zamkniętych pojemnikach i
dodatkowo ekranowanych na przykład blachą ołowianą. Sposób przechowywania,
przemieszczania i postępowania z materiałem zabezpieczonym w toku
postępowania _urągał wszelkim zasadom i przepisom obowiązującym w tym
zakresie. Jaskrawym przypadkiem złamania zasad bvło przesyłanie materiałów
radioaktywnych za pomocą przesyłek pocztowych lub przenoszenie takich
materiałów na przykład na teren szkoły_. Zabezpieczone materiały stanowiły
niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia wielu osób (opinia biegłego k- 104-
106).
Opinia biegłego sądowego pozwala stwierdzić w sposób nie budzący
wątpliwości, że nieletni A... posiadał, bez wymaganego zezwolenia,
materiał radioaktywny.
Nieletni swoimi zachowaniami wyczerpał znamiona czynu karalnego opisanego
w art. 171 § 1 kk. Zgodnie z tym przepisem kto, bez wymaganego zezwolenia
lub wbrew jego warunkom, wyrabia, przetwarza, gromadzi, posiada, posługuje
się lub handluje substancją lub przyrządem wybuchowym, materiałem
radioaktywnym, urządzeniem emitującym promienie jonizujące lub innym
przedmiotem lub substancją, która może sprowadzić niebezpieczeństwo dla
życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach, podlega
karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
A... w chwili popełnienia zarzucanych mu czynów miał ukończone 15 lat.
Mają zatem do niego zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 października
1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich (t.j. Dz. U. z 2002 roku Nr
11, poz. 109 z późn. zm.).
Sędzia rodzinny postanowił rozpoznać sprawę nieletniego w trybie
opiekuńczo - wychowawczym. W ocenie Sądu wobec nieletniego, który po raz
pierwszy wszedł w konflikt z prawem, wystarczające będzie zastosowanie
środków wychowawczych i nie ma potrzeby prowadzenia postępowania w trybie
poprawczym, tym bardziej, że stopień demoralizacji nieletniego nie jest
wysoki.
Sąd zastosował wobec nieletniego A... środek wychowawczy w postaci nadzoru
kuratora sądowego, na podstawie art. 6 pkt 5 u.p.n. W ocenie Sądu środek
ten jest wystarczający, aby zahamować demoralizację nieletniego i zapobiec
popełnianiu przez niego czynów karalnych w przyszłości. Kurator sądowy
udzieli także pomocy matce chłopca L.... Wydaje się to celowe i konieczne,
bowiem matka nieletniego nie zdawała sobie sprawy, jakiego rodzaju
substancje syn przechowuje i wytwarza, mimo, że działo się to w jej domu.
Tym samym ewentualny środek wychowawczy w postaci nadzoru odpowiedzialnego
matki byłby całkowicie nieskuteczny.
Zdaniem Sądu niewystarczającym środkiem wychowawczym byłoby także
udzielenie nieletniemu upomnienia. Należy zaznaczyć, że nieletni, mający
obecnie 16 lat, do swoich eksperymentów, polegających m.in. na detonowaniu
ładunków wybuchowych, angażował dużo młodsze dzieci /sąsiada J... /lat
10/, czy też brata mającego 12 lat/, narażając je na niebezpieczeństwo. W
ocenie Sądu świadczy to o lekkomyślności i nieodpowiedzialności
nieletniego. Niepokojącym jest także to, że A... wiedział doskonale, że
posiadane przez niego grudki rudy uranu wykazują aktywność
promieniotwórczą. Wynika to wprost z jego wyjaśnień. Poziomu tego
promieniowania, jak sam twierdził, nie potrafił zmierzyć swoim licznikiem.
Mimo to zaniósł te minerały do szkoły, gdzie zademonstrował działanie
licznika promieniowania na lekcji fizyki, narażając tym samym na realne
niebezpieczeństwo koleżanki i kolegów z klasy. Ponadto z opinii biegłego
wynika, że rudy uranu winny być przechowywane w hermetycznych pojemnikach
i dodatkowo ekranowane np. blachą ołowianą. Z wyjaśnień nieletniego, jak i
fotografii załączonych do akt sprawy wynika, że A... przechowywał je w
torebkach foliowych, w opakowaniu ze styropianu, zabezpieczając blachą
ołowianą jedynie z dwóch stron. Nawet dla laika jest jasne, że opakowanie
takie nie stanowi odpowiedniego zabezpieczenia przed promieniowaniem, a
nieletni, który interesuje się tymi zagadnieniami winien to wiedzieć.
Z tych względów, w ocenie Sądu. koniecznym jest objęcie nieletniego
nadzorem kuratora sądowego. Godne pochwały są zainteresowania nieletniego
fizyką i chemią. Jednak wykonywane przez niego eksperymenty w warunkach
domowych winny być zgodne z prawem. Nieletni musi mieć świadomość, że
wytwarzanie materiałów wybuchowych, czy też posiadanie materiałów
radioaktywnych jest zakazane przez prawo i tego przestrzegać.
Sąd określił częstotliwość składania sprawozdań z nadzoru przez kuratora
sądowego co sześć miesięcy. Jednocześnie Sąd zwolnił nieletniego i jego
matkę z kosztów nadzoru kuratora sądowego i przejął je na rachunek Skarbu
Państwa stwierdzając, że poniesienie tych kosztów, wynoszących 90 zł
miesięcznie, byłoby dla rodziny nadmiernym uszczerbkiem. Z uwagi na
powyższe Sąd orzekł jak w sentencji."

Fragment postanowienia prokuratora z dnia 6 maja 2011 o umorzeniu sledztwa:

"Postanowieniem z dnia 7 maja 2010 roku zwrócono się do biegłego z listy
Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu oceny skażeń i zagrożeń - ..., o wydanie
opinii, w celu stwierdzenia:
1. Czy zabezpieczone w dniach 5 i 6 maja 2010 roku u A..., A...,
D... i G... materiały są rudami uranu?
2. czy materiały te są materiałami radioaktywnymi lub jądrowymi lub
źródłami promieniowania jonizującego?
3. czy materiały te były zabezpieczone w sposób właściwy, a jeśli nie, to
czy zagrażały życiu lub zdrowiu człowieka lub mogły spowodować zniszczenie
w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach?
4. Czy materiały te mogły sprowadzić niebezpieczeństwo dla życia łub
zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach?
(k. 128 - TOM I - postanowienie o zasięgnięciu opinii biegłego, z dnia 7
maja 2010 roku).
W ustnej opinii biegły wskazał, że na podstawie informacji zawartych w
aktach sprawy, a zwłaszcza danych opisujących zakwestionowane materiały,

18
jak również raportów Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych,
można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że są to minerały
zawierające rudy uranu. Przypuszczenie to potwierdza obecność izotopów
Toru w zabezpieczonych substancjach. Izotop ten występuje naturalnie w
blendach (mieszankach) uranowych, jako naturalny produkt procesów rozpadu
promieniotwórczego uranu. Aktywność (ilość promieniowania emitowanego
przez zabezpieczone minerały) jest relatywnie duża. Takiej aktywności nie
stwierdza się w minerałach spotykanych na terenie Polski.
Zabezpieczone minerały stanowią materiały o znacznie podwyższonej
radioaktywności w stosunku do normalnie obserwowanego tła promieniowania,
w warunkach polskich wynoszącego około 0,1 mikrosiverta. Zatrzymane
materiały charakteryzowały się zatem natężeniem promieniowania do tysiąca
razy większym w stosunku do normalnego. Zdaniem biegłego prowadzi to do
wniosku, że substancje te stanowią materiały radioaktywne. Są one zatem
równocześnie według innej terminologii materiałami jądrowymi oraz źródłami
promieniowania jądrowego. Izotopy obecne w rudach uranu są naturalnymi
emiterami promieniowana jonizującego, głównie a (alfa) i b (beta).
Obserwuje się również w ich przypadku pewną emisję promieniowania y
(gamma).
Emitowane przez rudy uranu promieniowanie w powietrzu charakteryzuje się
zasięgiem rzędu:
o dla promieniowania a (alfa) - kilkanaście centymetrów,
o dla promieniowania (3 (beta) - kilkadziesiąt centymetrów.
W przypadku szczelnego opakowania rudy, zagrożenie w jej otoczeniu będzie
występowało na przestrzeni właśnie takich odległości.
Ruda w postaci grudek może ulegać kruszeniu i pyleniu, przez co jej
właściwości odpowiadają źródłom otwartym, czyli takim w przypadku których
izotopy promieniotwórcze mogą wnikać bezpośrednio do organizmu człowieka.
Cześć z nich ulega łatwej wymianie z pierwiastkami składowymi organizmu
ludzkiego, przez co tworzą bardzo trudno usuwalne źródła
19
promieniowania wewnątrz organizmu. Powstaje przez to znacznie zwiększone
zagrożenie dla życia i zdrowia osób mających kontakt z takim materiałem.
Ponieważ część z osób, u których znaleziono rudy przechowywała je bez
zabezpieczenia, istnieje zwiększone prawdopodobieństwo realnego zagrożenia
dla życia i zdrowia osób mających kontakt z bryłkami minerału. W
zależności od rodzaju emitowanego promieniowania, przy przyjęciu
pochłonięcia takich samych jego dawek, względna skuteczność biologicznego
(WSB) działania zmienia się w szerokim zakresie. Jeśli przyjąć, że dla
promieniowania y (gamma) WSB równa się 1, to dla promieniowania {3 (beta),
w zależności od energii wynosi ona około 5, zaś dla promieniowania a
(alfa) (dla energii emitowanej przez izotopy uranu) jej wartość wzrośnie
do 20. Oznacza to, że przy tej samej dawce promieniowania y (gamma) i a
(alfa), w drugim przypadku efekty biologiczne zwiększą się dwadzieścia
razy. Izotopy uranu emitują głównie promieniowanie a (alfa) i b (beta),
które są bardziej szkodliwe przy tych samych dawkach niż promieniowane y
(gamma). Istnieje poważne niebezpieczeństwo dla osób trzecich, mogących
mieć mimowolny kontakt z takimi materiałami, jak te, które zabezpieczono.
Materiały takie nie mogą być w szczególności przesyłane pocztą lub
traktowane w sposób powodujący ich rozprzestrzenianie się w postaci pyłów
(na przykład kruszone czy sproszkowane). Także przebywanie w ich
sąsiedztwie przez dłuższy okres czasu może być źródłem realnego zagrożenia
promieniowaniem (przy uwzględnieniu pomiarów aktywności minerałów
dokonanych przez przedstawicieli wojewódzkich stacji sanitarno -
epidemiologicznych). Materiały tego rodzaju powinny być przechowywane w
hermetycznie zamkniętych pojemnikach i dodatkowo ekranowane na przykład
blachą ołowianą. Opisany w aktach sprawy sposób przechowywania i
postępowania z materiałami radioaktywnymi urągał, zdaniem biegłego,
wszelkim zasadom i przepisom obowiązującym w tym zakresie. Jaskrawym
przykładem złamania tych zasad było przesyłanie materiałów radioaktywnych
droga pocztową oraz przenoszenie ich na teren szkoły. Największe
zagrożenie dotyczyło osób

20
mających bezpośredni kontakt z tymi materiałami, w tym również osób
pozostających w bezpośrednim ich pobliżu.
Środowisko może w takich przypadkach jak ten zostać potencjalnie skażone
wyłącznie w przypadku rozpylenia bądź rozpuszczenia sproszkowanych
materiałów, wymagałoby to jednak działań ukierunkowanych na chęć dokonania
zniszczeń w środowisku. W przypadkach takich, jak badany przez biegłego,
najbardziej zagrożone jest życie i zdrowie ludzi. Potencjalnie
zabezpieczone materiały stanowiły niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia
wielu osób (k. 129-131 - TOM I ~ protokół przesłuchania biegłego ..., z dnia
7 maja 2010 roku)."
...
"Zgodnie z art. 4 ust. 1. pkt 1 ustawy z dnia 29 listopada 2000 roku Prawo
atomowe (Dz. U. z 2007 roku, nr 42, poz. 276 - j.Ł), wykonywanie
działalności związanej z narażeniem, polegającej na: wytwarzaniu,
przetwarzaniu, przechowywaniu, składowaniu, transporcie lub stosowaniu
materiałów jądrowych, źródeł i odpadów promieniotwórczych oraz wypalonego
paliwa jądrowego i obrocie nimi, a także na wzbogacaniu izotopowym -
wymaga zezwolenia albo zgłoszenia w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i
ochrony radiologicznej.
Jak stanowi natomiast § 2 pkt 1 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6
sierpnia 2002 roku w sprawie przypadków, w których działalność związana z
narażeniem na promieniowanie jonizujące nie podlega obowiązkowi uzyskania
zezwolenia albo zgłoszenia, oraz przypadków, w których może być wykonywana
na podstawie zgłoszenia (Dz. U. z 2002 roku, nr 137, poz. 1153),
obowiązkowi uzyskania zezwolenia albo zgłoszenia nie podlega między innymi
wytwarzanie, przetwarzanie, obrót, składowanie, transport lub stosowanie
substancji zawierających izotopy promieniotwórcze, których aktywność
całkowita lub stężenie promieniotwórcze nie przekraczają wartości podanych
w załączniku do rozporządzenia, przy czym działalność taka, w której
aktywność
39
całkowita lub stężenie promieniotwórcze izotopów promieniotwórczych
przekracza wartości podane w załączniku do rozporządzenia, lecz nie więcej
niż 100-krotnie, lub gdy dotyczy ona izotopów promieniotwórczych
niewymienionych w załączniku nie podlega wymienionemu obowiązkowi, jeżeli
są spełnione łącznie następujące warunki:
a) dawka skuteczna spowodowana wykonywaniem danej działalności, jaką może
otrzymać dowolna osoba, nie przekracza 10 mSv w ciągu roku kalendarzowego,
b) wartość zbiorowej obciążającej dawki skutecznej definiowanej jako
iloczyn średniej wartości obciążającej dawki skutecznej wyrażonej w
siwertach (Sv) dla osób i grupy narażonej w wyniku danej działalności i
liczby osób w tej grupie, spowodowanej wykonywaniem danej działalności
przez okres jednego roku kalendarzowego nie przekracza 1; Ponadto, zgodnie
z treścią pkt 3 § 2, działalność polegająca na
wytwarzaniu, przetwarzaniu, obrocie, składowaniu, transporcie lub
stosowaniu materiałów, surowców łub odpadów, w szczególności surowców
mineralnych, nawozów sztucznych, iłów, popiołów, żużli i osadów
kopalnianych, zawierających naturalne izotopy promieniotwórcze, jeżeli
średnie stężenie promieniotwórcze tych izotopów nie przekracza wartości
podanych w załączniku do rozporządzenia, a maksymalne stężenie
promieniotwórcze wynikające z niejednorodności materiału przekracza te
wartości, nie więcej niż 10-krotnie dla reprezentatywnej próbki o masie 1
kg;
Paragraf 3. rozporządzenia przewiduje natomiast sytuacje, w których
określona działalność może być wykonywana na podstawie zgłoszenia o chodzi
tu o między innymi o działalność polegającą na wytwarzaniu, przetwarzaniu,
obrocie, przechowywaniu, transporcie lub stosowaniu substancji
zawierających izotopy promieniotwórcze, w tym rozszczepialne, których
aktywność całkowita lub stężenie promieniotwórcze przekracza wartości
podane w załączniku do rozporządzenia nie więcej niż 100-krotnie, jeżeli
nie są spełnione warunki określone w § 2 w pkt 4 w lit. a i b.
40
Jak wynika z unormowań rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 stycznia
2005 roku - w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego (Dz.
U. z dnia 3 lutego 2005 roku, nr 20, poz. 168), wydanego na podstawie
delegacji ustawowej, zawartej w art. 25 pkt 1 ustawy z dnia 29 listopada
2000 r. - Prawo atomoiue, wdrażającego postanowienia dyrektywy
96/29/Euratom z dnia 13 maja 1996 roku - w sprawie podstawowych norm
bezpieczeństwa dotyczących ochrony zdrowia przed promieniowaniem
jonizującym pracowników i ogółu ludności (Dz. Urz. WE L159 z dnia 29
czerwca 1996 roku, rur 159, poz. 1 z późn. zm.), określającego dawki
graniczne promieniowania jonizującego, wskaźniki pozwalające na
wyznaczenie dawek stosowanych przy ocenie narażenia oraz sposób i
częstotliwość dokonywania oceny narażenia, dla osób z ogółu ludności dawka
graniczna, wyrażona jako dawka skuteczna (efektywna), wynosi 1 mSv w ciągu
roku kalendarzowego, przy czym dawka graniczna, wyrażona jako dawka
równoważna, wynosi w ciągu roku kalendarzowego:
2) 15 mSv - dla soczewek oczu;
3) 50 mSv - dla skóry, jako wartość średnia dla dowolnej powierzchni 1 cm2
napromienionej części skóry.
Dawka taka może być w danym roku kalendarzowym przekroczona, pod warunkiem
że w ciągu kolejnych pięciu lat kalendarzowych jej sumaryczna wartość nie
przekroczy 5 mSv.
Przepis art. 171 § 1 Kodeksu karnego stanowi, że: Kto, bez wymaganego
zezwolenia lub wbrew jego warunkom, wyrabia, przetwarza, gromadzi,
posiada, posługuje się lub handluje substancją lub przyrządem wybuchowym,
materiałem radioaktywnym, urządzeniem emitującym promienie jonizujące lub
innym przedmiotem lub substancją, która może sprowadzić niebezpieczeństwo
dla życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Przestępstwo stypizowane w art. 171 § 1 Kodeksu karnego zostało
umieszczone w rozdziale XX tego aktu prawnego, a zatem ustawodawca
zaliczył je do kategorii przestępstw przeciwko bezpieczeństwu
powszechnemu.
41
Jak wskazują jednak komentatorzy opisywanej normy prawnej, ubocznym
przedmiotem ochrony jest w tym przypadku życie lub zdrowie oraz mienie.
Przedmiotem czynności wykonawczej są w przypadku czynu z art. 171 § 1 k.k.
między innymi: materiał radioaktywny i urządzenie emitujące promienie
jonizujące, a także inne substancje lub przedmioty, które mogą sprowadzić
niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich
rozmiarach.
Posiadanie oznacza każde władztwo nad rzeczą, wykonywane w imieniu własnym
lub cudzym, niezależnie od czasu jego trwania. Posługiwaniem się jest
korzystanie z rzeczy, zaś handlowaniem - wszelkie wprowadzanie jej do
obrotu.
Typ rodzajowy czynu z art. 171 § 1 ma charakter abstrakcyjnego narażenia
dobra prawnego (por. wyrok SN z 3 grudnia 2004 r., III KK 97/04, OSNKW
2005, nr 1, poz. 7). Nie jest to zatem występek znamienny skutkiem..
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2006 roku (OSNwSK
2006/1/573): "Znamię "sprowadzenia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia
wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach" określone w art. 171 § 1
k.k. nie dotyczy substancji lub przyrządów wybuchowych, materiału
wybuchowego, materiału radioaktywnego, urządzenia emitującego promienie
jonizujące, a odnoszone jest do "innych przedmiotów lub substancji".
Podobnie - w wyroku z dnia 3 grudnia 2004 roku (OSNKW 2005/1/7), Sąd
Najwyższy podniósł, że: "W wypadku stwierdzenia, że sprawca wyrabiał,
przetwarzał, gromadził, posiadał, posługiwał się lub handlował
przedmiotami wymienionymi przed spójnikiem "lub" użytym w treści art. 171
§ 1 k.k., to ustalanie możliwości sprowadzenia "niebezpieczeństwa dla
życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach nie jest
konieczne. Ustawodawca przyjął bowiem domniemanie, że przedmioty te są
zawsze niebezpieczne z natury rzeczy, i w związku z tym nie uzależnił
penalizacji zachowania sprawcy od tego, w jakich ilościach określoną
substancję lub
42
przyrząd sprawca wyrabiał, przetwarzał, gromadził, posiadał, posługiwał
się łub nią handlował".
Artykuł 171 wymaga umyślnego zachowania sprawcy, które przejawić się może
w postaci zamiaru bezpośredniego lub wynikowego (Komentarz do art. 171
kodeksu karnego [w:] A. Barczak-Oplustił, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, M.
Dąbrowska-Kardas, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Rodzynkiewicz,
M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II.
Komentarz do art. 117-277 k.k., Zakamycze, 2006, wyd. II.; Komentarz do
art.171 kodeksu karnego [w:] M. Mozgawa (red.), M. Budyn-Kulik, P.
Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, Kodeks karny. Komentarz praktyczny, Oficyna,
2010, wyd. III.).
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że z formalnego
punktu widzenia wszyscy podejrzani dopuścili się zarzucanych im czynów.
Gromadzili orii i posiadali materiały radioaktywne (co potwierdziły opinie
Państwowej Agencji Atomistyki), nie posiadając przy tym stosownego
zezwolenia (które z uwagi na rodzaj i wartość promieniowania emitowanego
przez te materiały było wymagane). Jednak samo stwierdzenie wyczerpania
znamion określonego typu rodzajowego przestępstwa nie przesądza jeszcze o
stwierdzeniu, że dane zachowanie bądź zachowania stanowią przestępstwa.
Konieczne jest jeszcze wykazanie, że dany czyn charakteryzuje się wyższym
niż znikomy stopniem społecznej szkodliwości.
Przy ocenie zaś zawartości w danym zachowaniu lub zachowaniach takiej
szkodliwości, bierze się pod uwagę następujące okoliczności:
- rodzaj i charakter naruszonego dobra prawnego,
- rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody,
- sposób i okoliczności popełnienia czynu,
- wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków,
- postać zamiaru,
- motywację sprawcy,
- rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia
43
(art. 115 § 2 k.k.).
Odnosząc się do rodzaju i charakteru naruszonego dobra prawnego należy
stwierdzić, że przepis art. 171 § 1 k.k. ma na celu ochronę bezpieczeństwa
powszechnego a także życia i zdrowia ludzkiego oraz mienia. Zachowania
podejrzanych, w świetle okoliczności niniejszej sprawy, w minimalnym
stopniu naruszyły powyższe dobra prawne (bezpieczeństwo powszechne), bądź
też nie naruszyły ich wcale (życie, zdrowie, mienie).
Jeśli chodzi o rozmiar wyrządzonej bądź grożącej szkody, należy
stwierdzić, że postępowanie żadnego z podejrzanych nie doprowadziło do
powstania szkody rozumianej jako uszczerbek na zdrowiu lub też w majątku
jakiejkolwiek osoby, czy też szerzej - podmiotu prawnego. Brak
jakichkolwiek danych do przyjęcia, że w wyniku posiadania radioaktywnych
minerałów doszło do spowodowania naruszenia czynności narządów ciała bądź
rozstroju zdrowia człowieka czy też zwierzęcia lub też wyrządzenia szkody
w świecie roślinnym, czy w zakresie dóbr majątkowych kogokolwiek.
Zachowania podejrzanych mogą być co najwyżej rozpatrywane w kontekście
ewentualnego sprowadzenia zagrożenia dla chronionych prawem dóbr. W tym
zakresie oprzeć należy się przede wszystkim na spostrzeżeniach
poczynionych na podstawie badań przez specjalistów - osób przybranych do
czynności wykonywanych w miejscach zamieszkania osób podejrzewanych o
posiadanie niebezpiecznych substancji oraz biegłych, wykonujących
ekspertyzy na zlecenie organu procesowego a także na relacjach procesowych
samych podejrzanych, opisujących sposób postępowania z materiałami
radioaktywnymi (które to relacje były zresztą brane pod uwagę przez
biegłych z Państwowej Agencji Atomistyki, przy sporządzaniu opinii).
Uwzględniając powyższe okoliczności należy stwierdzić, że wytworzone przez
podejrzanych zagrożenie były niewielkie, wręcz nikłe. Wynikało to zarówno
z faktu posiadania przez nich wiadomości o warunkach bezpieczeństwa, w
jakich posiadane minerały winny być przechowywane czy przenoszone i
44
przestrzegania tych zasad, jak również z niewielkiej ilości zgromadzonego
i stwarzającego potencjalne zagrożenie materiału radioaktywnego (ta
ostatnia okoliczność w sposób oczywisty inaczej rozkładała się na
poszczególnych podejrzanych - najwięcej minerałów posiadał A...,
w następnej zaś kolejności J..., pozostali podejrzani posiadali wręcz
symboliczne ilości przedmiotowej substancji).
W zakresie sposobu i okoliczności popełnienia zarzucanych podejrzanym
czynów zwrócić należy uwagę na fakt, że czynili oni starania, aby w
maksymalnym stopniu zabezpieczyć siebie, innych ludzi jak i środowisko
przed ewentualnym szkodliwym działaniem przechowywanych radioaktywnych
minerałów, zaś A... i G... także i w zakresie przesyłania tych
substancji do innych osób. Podejrzani nie ukrywali swoich działań. Ich
korespondencja przekazywana była za pośrednictwem ogólnie dostępnej poczty
elektronicznej, same zaś minerały - drogą pocztową.
W zakresie wagi naruszonych przez podejrzanych obowiązków, należy w
pierwszym rzędzie stwierdzić, że reglamentacja w zakresie możliwości
posiadania, czy też gromadzenia materiałów radioaktywnych ma na celu
przede wszystkim ochronę przed zagrożeniem, polegającym na szkodliwym
oddziaływaniu takich substancji na życie i zdrowie ludzi, mogących być
narażonymi na oddziaływanie takich materiałów, a także niedopuszczenie do
wykorzystywania takich substancji w działaniach bezprawnych. Oceniając z
tego punktu widzenia postępowanie każdego z podejrzanych należy podnieść,
że przechowywane przez nich materiały nie stwarzały istotnego zagrożenia,
zaś sposób ich przechowywania dodatkowo to zagrożenie ograniczał. Każdy z
nich przedsięwziął istotne środki w celu odizolowania stwarzających
potencjalne niebezpieczeństwo materiałów. Oczywiście w grę nie wchodziło w
tym przypadku wykorzystywanie minerałów do działań bezprawnych, w
szczególności dalszego ich przetwarzania, w celu uzyskania materiału
jądrowego.
45
W aspekcie postaci zamiaru towarzyszącemu zachowaniom podejrzanych
stwierdzić należy, że z analizy całokształtu okoliczności sprawy wynika,
iż mamy w tych przypadkach do czynienia z zamiarem ewentualnym
(wynikowym). Osoby, którym w toku niniejszego postępowania postawiono
zarzuty miały świadomość, że uzyskane minerały mogą stanowić substancję
radioaktywną i godziły się na to. Wobec powszechnej dostępności
opublikowanych aktów prawnych oraz ogólnej wiedzy o istocie materiałów
radioaktywnych, podejrzani musieli także godzić się ze świadomością, że
gromadzenie czy też posiadanie tego rodzaju minerałów jest reglamentowane,
sami zaś nie przedsięwzięli żadnych działań zmierzających do
"zalegalizowania" swojego postępowania.
Rozważając motywację podejrzanych należy jeszcze raz podkreślić, że
pozyskiwanie i przechowywanie przez nich materiałów radioaktywnych nie
miało na celu jakiegokolwiek późniejszego ich bezprawnego wykorzystania.
Gromadzili je bowiem w celach poznawczych, z kolekcjonerskiej czy też
naukowej pasji, nie zaś dla spożytkowania ich w celach sprzecznych z
zasadami, które mają chronić przed naruszeniem dóbr prawnych, na których
straży stoi przepis karny. Każdy z podejrzanych w jakiś sposób przejawiał
zainteresowanie geologią, fizyką czy też promieniotwórczością, przy czym
zainteresowania te nie wynikały z pobudek niegodziwych, materialnych bądź
innych sprzecznych z zasadami współżycia społecznego. Uzyskane minerały
miały stanowić element zbiorów bądź też służyć do poszerzania wiedzy o
promieniotwórczości na przykład poprzez budowę, czy też odpowiednią
regulację urządzeń służących do pomiaru promieniowania. Motywy tych
działań uwidaczniają się w szczególności poprzez analizę nie tylko
wyjaśnień podejrzanych, ale i ujawnionej korespondencji elektronicznej,
którą prowadzili oni pomiędzy sobą. Należy zaznaczyć, że zabezpieczone u
podejrzanych materiały są minerałami naturalnie występującymi w
przyrodzie. Nie stanowią przetworzonych form substancji przeznaczonych do
dalszego wykorzystania
46
na przykład w przemyśle, co do których funkcjonuje powszechna wiedza o ich
znacznym niebezpieczeństwie.
Zgodnie z opiniami specjalistycznymi, minerały ujawnione w toku
niniejszego postępowania nie stwarzały poważnego zagrożenia i przy
ostrożnym postępowaniu ich posiadaczy nie powinny doprowadzić do wywołania
negatywnych skutków dla ludzi oraz przyrody. Posiadając pewną wiedzą w
zakresie promieniotwórczości, podejrzani starali się w maksymalnym stopniu
wyeliminować niebezpieczeństwo stwarzane przez radioaktywne materiały dla
otoczenia. Dlatego też nie można twierdzić, że waga naruszonych przez
podejrzanych obowiązków oraz stopień ich naruszenia były znaczne.
Przeciwnie - ich czyny nie wyrządziły w zasadzie żadnej szkody.
Uwzględniając powyższe argumenty przyjąć należy, że stopień społecznej
szkodliwości każdego z czynów popełnionych przez poszczególnych
podejrzanych był znikomy.
Stosunkowo największy ładunek tejże szkodliwości zawarty był w
postępowaniu A..., zarówno ze względu na okres czasu przez który
gromadził on radioaktywny materiał, jak i przypisaną mu ilość tej
substancji, a także fakt, że dystrybuował on posiadane minerały innym
osobom. Przy ocenie zachowania tego podejrzanego zwrócić należy uwagę na
fakt, że interesował się on minerałami, w tym promieniotwórczymi już od
siedmiu lat przed zatrzymaniem i w żaden sposób nie ukrywał faktu ich
posiadania. Osobiście je zbierał z terenów byłych kopalni. Przekazując je
innym nie osiągał żadnych korzyści majątkowych - przeciwnie jednoznacznie
wskazywał, że swoje "okazy" może przesyłać wyłącznie nieodpłatnie.
Obdarowywanym przekazywał szczegółowe informacje o ekspediowanych
minerałach. Ta otwartość i bezinteresowność wskazuje, że podejrzanemu nie
przyświecały żadne negatywne intencje. Kierowała nim jedynie pasja
kolekcjonerska i chęć podzielenia się swoimi zbiorami z innymi, dzielącymi
jego zainteresowania osobami. Powołać się tu także należy na
zaprezentowaną już powyżej, a
47
odnoszącą się do wszystkich podejrzanych argumentację, dotyczącą
stosunkowo niewielkiego zagrożenia, jakie posiadane i przekazane przez
A... minerały stwarzały dla otoczenia oraz faktu, że zachowywał
on środki ostrożności w kontaktach z tymi materiałami (dzieląc się w tym
zakresie uwagami także z odbiorcami jego "okazów").
Odrębnego omówienia wymaga również kwestia odpowiedzialności karnej J....
Podejrzany ten - pracownik naukowy wyższej uczelni - w sposób szczególnie
wnikliwy winien zapoznawać się z treścią wszelkich regulacji prawnych,
odnoszących się do przedmiotu jego badań, jego naukowej specjalności. Z
racji swojej wiedzy J... musiał także wyjątkowo dobrze zdawać sobie sprawę
z potencjalnego zagrożenia stwarzanego przez posiadany materiał
radioaktywny. Także waga zabezpieczonych u J... minerałów była wyższa niż
u innych, z wyjątkiem A..., podejrzanych. Jednak również i w
odniesieniu do tego podejrzanego należy wykluczyć, aby zawartość
społecznej szkodliwości w jego zachowaniu kwalifikowała jego czyn do
uznania za przestępstwo. Przede wszystkim sposób przechowywania materiału
radioaktywnego nie stwarzał zagrożenia dla ludzi i środowiska. Po
otrzymaniu minerałów od A..., podejrzany w krótkim czasie
zabezpieczył je pod powierzchnią ziemi i nie wykorzystywał ich.
Czyny popełnione przez D..., G..., P..., K... oraz R... charakteryzowały
się zbliżonym stopniem społecznej szkodliwości. Każdy z nich interesował
się geologią (P... studiował nawet ten kierunek), czy też
promieniotwórczością (K... ma na swoim koncie udział w konkursach z tego
zakresu), zbierał różnego rodzaju minerały, zaś po otrzymaniu ich od
A... (w odniesieniu do P... - od G...), w miarę możliwości
zabezpieczył otrzymane substancje, w celu zminimalizowania
niebezpieczeństwa związanego z ich przechowywaniem. Każdy ze wskazanej
grupy podejrzanych posiadał stosunkowo niewielką ilość promieniotwórczej
substancji. W stosunku do
48
wymienionych osób należy przyjąć, że zawartość społecznej szkodliwości w
ich czynach jest w zasadzie niższa niż znikoma.
Ustalenia postępowania wskazują również, że podejrzani nie wyczerpali
znamion żadnego innego czynu zabronionego pod groźbą kary, w szczególności
zaś polegającego na sprowadzeniu zdarzenia zagrażającego życiu lub zdrowiu
wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach (art. 163 § 1 pkt 4 lub § 2
k.k.), sprowadzeniu bezpośredniego niebezpieczeństwa takiego zdarzenia
(art. 164 § 1 lub § 2 k.k.), spowodowaniu zniszczenia w świecie roślinnym
czy zwierzęcym (art. 181 § 1-5 k.k.), zanieczyszczeniu lub skażeniu
środowiska substancją lub promieniowaniem jonizującym (art. 182 § 1 lub §
2 k.k.), nieodpowiednim postępowaniu z substancją zagrażającą osobom i
środowisku (art. 183 § 1-6 k.k.) lub nieodpowiednim postępowaniu z
materiałami promieniotwórczymi (art. 184 § 1-3 k.k.). Wszystkie wymienione
powyżej przestępstwa dla swego bytu wymagają stworzenia zagrożenia,
podczas gdy okoliczności sprawy, potwierdzone w szczególności wnioskami
opinii instytucji specjalistycznej jednoznacznie wskazują, że do
spowodowania takiego niebezpieczeństwa nie doszło.
Już samo prowadzone przeciwko niekaranym dotychczas podejrzanym śledztwo,
chociażby z racji postawienia im zarzutów, jak i zastosowania środków
zapobiegawczych, stanowiło dla nich poważną dolegliwość. Jednocześnie
informacja o bezprawności posiadania bez zezwolenia tego rodzaju
materiałów podana została w mediach, które komentowały niniejszą sprawę. W
wyniku prowadzenia postępowania doszło zatem do prewencyjnego
oddziaływania zarówno w płaszczyźnie indywidualnej (w odniesieniu do
samych podejrzanych), jak i w zakresie kształtowania świadomości prawnej
społeczeństwa (prewencja generalna - ogólna). Ponadto wyeliminowano z
obiegu stwarzające potencjalne niebezpieczeństwo substancje.

49
Z uwagi na treść powyższej decyzji procesowej zasadnym stało się uchylenie
stosowanych wobec podejrzanych: A..., D..., G... oraz P...
środków zapobiegawczych w postaci dozorów Policji, albowiem ustały
podstawy ich zastosowania. Decyzje procesowe w tym zakresie wydane zostały
odrębnie.

Tomasz Walczak
Prokurator Prokuratury Okręgowej del. do Prokuratury Apelacyjnej w Łodzi
Wydział V do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji"
Received on Wed May 18 01:10:36 2011