Autor: Andrzej Kasperowicz (andy_k_at_cksr.ac.bialystok.pl)
Data: Mon 28 May 2001 - 20:48:37 MET DST
> http://dziennik.pap.com.pl/nauka/20010523160401.html
W serwisie pap jest tez artykul o zubozonym uranie: http://dziennik.pap.com.pl/nauka/20010523151245.html
Sprawa zubożonego uranu wymaga
dalszych badań
Kontakt ze zubożonym uranem nie stwarza
istotnego zagrożenia dla żołnierzy ani
ludności cywilnej - uważają brytyjscy
uczeni, o czym informuje serwis BBC News.
Skutkom użycia broni ze zubożonym
uranem poświęcony jest raport brytyjskiego
Royal Society.
Żołnierze narażeni na kontakt ze
zubożonym uranem mogą pochłaniać dawkę
promieniowania większą niż dopuszczalna
dawka roczna. Jednak ryzyko śmierci z
powodu nowotworu spowodowanego przez
promieniowanie jest stosunkowo niskie
Pierwsza część raportu dotyczy ilości
zubożonego uranu, z którą mogli się zetknąć
żołnierze, efektów radiologicznych
zubożonego uranu i wyników badań
epidemiologicznych. Druga - wciąż
niepublikowana - zajmuje się toksycznym
działaniem uranu (związki metali ciężkich są
trujące) oraz wpływem na środowisko
naturalne.
Zubożony uran jest odpadem
produkcyjnym, który powstaje w trakcie wzbogacania naturalnego uranu dla
celów wojskowych i cywilnych. Nadaje się zwłaszcza na obciążniki - jest 1,7
raza cięższy od ołowiu, pozwala na przykład budować szybsze jachty
regatowe - ich kil może być bardzo ciężki przy niewielkich wymiarach.
Pociski artyleryjskie wykonane ze zubożonego uranu mają wyjątkową siłę
przebicia. Z łatwością przebijają pancerz czołgu, a następnie zapalają się,
wytwarzając trujący dym. Ich masowe zastosowanie podczas wojny w
Zatoce dało siłom międzynarodowym wielką przewagę nad przestarzałymi
czołgami wojsk irackich. Później uranowych pocisków używały również
wojska NATO w Kosowie.
Autorzy wyznaczyli trzy poziomy narażenia na działanie uranu: Poziom
pierwszy - osoby znajdujące się w pojeździe trafionym pociskiem wykonanym
z uranu, lub wchodzące do wnętrza takiego pojazdu po trafieniu. Obie
sytuacje wiążą się z ryzykiem wdychania pyłu uranowego. Poziom drugi -
osoby pracujące na lub w skażonych pojazdach, które wdychają albo
przypadkowo spożywają uranowy pył. Poziom trzeci-wszystkie inne narażenia
- np. w czasie bitwy.
Dla wszystkich trzech poziomów wyznaczono typową dawkę oraz dawkę,
jaką można otrzymać w najgorszym wypadku. Dawki typowe (z wyjątkiem
poziomu pierwszego) są niskie - poniżej 0,1 mSv (milisieverta). Poziom
pierwszy oznacza w typowych przypadkach pochłonięcie 20 mSv (co
odpowiada dopuszczalnej dawce rocznej). Jednak w najgorszym razie dawka
może osiągnąć nawet 1 Sv (sievert), zarówno dla pierwszego, jak i drugiego
poziomu.
Jeśli chodzi o wdychanie pyłu uranowego, w najgorszym wypadku może
go się dostać do dróg oddechowych około 1 grama.
Ocenia się, że przy narażeniu na najwyższe dawki (poziom pierwszy),
prawdopodobieństwo, że dana osoba umrze z powodu raka płuca zwiększa
się o 6,5 procenta. Oznacza to, że w wieku 75 lat taka osoba będzie
dwukrotnie bardziej narażona na śmierć z powodu nowotworu, niż reszta
populacji. Dla drugiego poziomu ryzyko wynosi 2,4 procenta.
Te wielkości wynikają z badań epidemiologicznych, dotyczących górników
w kopalniach uranu oraz osób zatrudnionych przy przeróbce tego metalu. Nie
ma dowodów znaczącego wzrostu przedwczesnych zgonów, ani też
zachorowań na raka, wśród pracowników mających kontakt z uranem,
których zdrowie było monitorowane. Dzieci stykające się przez dłuższy czas z
fragmentami zubożonego uranu są jednak nieco bardziej zagrożone rakiem
skóry.
a.
To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Thu 08 May 2003 - 14:49:04 MET DST