Re: Czy to bezpieczny test problemu Y2K? [UWAGA, DŁUUUUUUUUGIE]

Autor: Pawel Swirek (swierk_at_SPAMERZY-TO-LAMERZY.student.uci.agh.edu.pl)
Data: Fri 09 Oct 1998 - 18:37:16 MET DST


On Tue, 29 Sep 1998 13:26:04 GMT Tomasz Hołdys <holdys_at_przekaz.com.pl> wrote:
> Jest on-line pod adresem
> http://www.gazeta.pl/Wyborcza/Jedynka/90jedbez.html

Nie wiem, czy wszystko tam jest, ale przeklepałem z gazety parę innych
artykułów na ten temat. Jest to z tego samego numeru, z którego ta główna
część pochodzi.
Oto te fragmenty (nie wszystkie. Brakuje niektórych):
Artykuły z GW 26.09.1998

1 stycznia 2000 - Koniec świata komputerów (str. 1)
Czy będzie prąd? Czy będzie działać kasa w sklepie? Czy wystartuje
naszpikowany elektroniką samolot? Czy będziesz mógł pobrać z banku pieniądze?
        Jeśli ktoś mówi, że z 2000 rokiem nie będzie kłopotów, nie wie, o co
tu chodzi - mówią informatycy. 1 stycznia 2000 liczniki większości komputerów
zobaczą datę 00/01/01. Nie 2000/01/01, ale 00/01/01. I zwariują. Bo czy
99/12/31 było przed czy po 00/01/01?
        W Polsce "efekt milenium" ma zwalczać powołana wczoraj (25.09) Rada
Informatyki przy premierze.
- Chcemy uświadomić decydentom, że problem istnieje - tłumaczy jej szef,
wiceminister spraw wewnętrznych Krzysztof Laga.
        Już najwyższy czas.
        - Problem 2000? Bez przesady. Przyjdziemy do pracy 2 stycznia i jak
coś nie będzie działać, naprawimy - mówił parę dni temu prezes wielkiej
elektrociepłowni.
        Władze stanu Nowy Jork właśnie ze zgrozą odkryły, że gdyby Nowy Rok
2000 był jutro, stan nie nadawałby się do życia. Nawet więzienia i światła
uliczne zależą od systemów, które mogą paść.
        Zdaniem ministra Lagi z komputerami i systemami informatycznymi
powinniśmy sobie poradzić. Trudniej może być z uzywanymi np. w przemysłowych
liniach technologicznych układami elektronicznymi. "Wiele sterowników
obsługujących linie technologiczne zakładanych było w latach 80. bez żadnej
dokumentacji" - mówi Laga.

Mój prywatny rok 2000 - Home, sweet home (str. 2)
        Badając dla "Gazety" problem katastrofy roku 2000 zastanowiłem się,
które z moich urządzeń "padną" po upojnym sylwestrze 1999r. Gdzie, do diabła
kryją się elektroniczne zegary, które nie przełkną daty 2000?
        W telefonie komórkowym jest kalendarz, ale najodleglejsza data, jaką
da się wprowadzić, to 31 grudnia 2090r. Ufff. Elektroniczny notes? Podziała
do 2043r. Ale już magnetowid zapisuje rok tylko dwiema cyframi, a więc pewnie
nie nagra mi filmu 1 stycznia 2000r.
        Zegary zaczęły się mnożyć. Ekspres do kawy, wieża Hi-fi, TV, telefon
z sekretarką - wszędzie pomiar czasu. Podejrzliwie spojrzałem na golarkę z
elektronicznym pomiarem ładowania baterii, na samochów (elektroniczny zapłon).
Wszędzie czai się zdradliwa elektronika.
        A domowe komputery? Mój staruszek Macintosh Classic wytrzyma do 6
lutego 2040r., choć ma osiem lat. A znacznie nowszy pecet stojący w drugim
pokoju? Zdaniem ekspertów aż 70-80 proc. pecetów nie przetrwa zmiany daty w
roku 2000. Mój też?...

[Koniec świata 2000? został pominięty, bo jest na WWW]

Najgłupszy błąd ludzkości (str. 19)
        Gdy licznik "się przekręci" trudno powiedzieć, ile kilometrów
przejechał samochód. Jeśli licznik pokazuje 2034 km, może to być 102 034 albo
i 202 034 km. Taki sam problem będą mieć komputery, które liczą rok, używając
tylko dwóch ostatnich cyfr. Zapisany w ten sposób rok 2000 wygląda tak: 00.
Niestety, tak samo wygląda rok 1900.
        Jak ocenia kanadyjski dziennikarz i "prorok Apokalipsy 2000" Peter de
Jeager, to "najgłupszy błąd, jaki ludzkość sama sobie zgotowała". 1 stycznia
roku 2000 może się okazać że system bankowy skasuje odsetki z rachunku, na
którym pieniądze leżą od 1980r. Uzna bowiem np., że jest właśnie rok 1900.
Z drugiej strony, dłużnik banku może stać się najszczęśliwszym człowiekiem pod
słońcem, bowiem jego wszystkie odsetki zostały anulowane.
        Taki problem łatwo może rozwiązać programista. Ale by to zrobić, musi
znaleźć odpowiednią linijkę programu i poprawić ją. Bank inwestycyjny Merill
Lynch w czasie testów odkrył, że w swoich programach ma aż 170 mln linijek
do sprawdzenia. A ocenia się, że na świecie uzywa się 35 mln różnych programów
komputerowych. Każde to tysiące, nawet miliony linii kodu. Pominąwszy nawet
koszty (0,5-1 dol. za sprawdzenie jednej linii), nie ma dość specjalistów,
żeby sprawdzić te wszystkie programy.
        Problem roku 2000 ma związek z oszczędnością. Gdy powstawały pierwsze
komputery, pamięć była bardzo droga, a rok 2000 wydawał się terminem niezwykle
odległym (kiedy w latach 70 wyświetlano w telewizji film "Kosmos 1999",
wszystkim wydawało się, że to Bóg wie jak odległa przyszłość). Aby oszczędzić
na drogiej pamięci, ograniczono zapis roku do dwóch cyfr. Oszczędność,
wówczas dwukrotna, teraz będzie kosztować mnóstwo czasu i nerwów.
        Gdy już popełniono ten pierwszy błąd, w kolejnych programach używano
takiego samego zapisu daty, aby współpracowały ze starszymi. Dziś twórcy
pierwszych programów tłumaczą się, że nie spodziewali się, iż ich dzieła tak
długo będą poprawiane i używane.
        Problem nie dotyczy zresztą tylko oprogramowania. Istnieją urządzenia,
w których datę zapamiętuje np. jakiś mikroprocesor. Nie zawsze jest mu ona
potrzebna do realizacji funkcji, do których go przeznaczono, ale datę
sprawdza, bo tak został zaprojektowany. Na świecie jest od 30 do 50 mld
takich procesorów i tak naprawdę nikt nie wie, ile z nich wytrzyma próbę
roku 2000.
        Jak groźny może być ten drobny z pozoru błąd, niech świadczy przykład
szwedzkich elektrowni nuklearnych. W lipcu jedna z nich została próbnie
przestawiona na koniec roku 1999. To wystarczyło, by zakłócić działanie
obiegu wody w systemie chłodzącym, niezbędnym do funkcjonowania elektrowni.
Firma eksploatująca elektrownie zamierza przestawić ją na 1991 rok. Zyska
kilka lat na rozwiązanie problemu.
        W Szwecji 12 elektrowni nuklearnych produkuje połowę zużywanej przez
ten kraj energii. Jeśli nie uda się ich dostosować, Szwedzi mogą wyłączyć
elektrownie atomowe i korzystać z wodnych.

Nie tylko 1 stycznia 2000 (str. 20)
Komputery będą miały kłopoty także z wieloma innymi datami.
Oto niektóre z nich:
21 sierpnia 1999r. - początek nowej ery dla systemu nawigacji satelitarnej
GPS. 24 satelity obliczają czas, dodając kolejne tygodnie mijające od momentu
ich uruchomienia w 1980r. Licznik będzie pełny o północy 21 sierpnia i
"przekręci się" na same zera. Firmy nawigacyjne, wojsko, lotnictwo, marynarka
wiedzą o tym od dawna. Ale np. banki dowiedziały się o tym stosunkowo
niedawno. A banki korzystają z sygnału GPS do synchronizacji transakcji
międzybankowych. Dzięki temu moga precyzyjnie określić, że w danej chwili
kilka miliardów dolarów opuszcza np. konto na Kajmanach i ułamek sekundy
później trafia na konto w Tokio.
9 września 1999r. - niektóre komputery zapis 9/9/99 rozpoznają jako komendę
"koniec zbioru". Trudno powiedzieć, co wtedy zrobią.
29 lutego i 31 grudnia 2000r. - rok 2000 to "ukryty" rok przestępny. Lata
wyrażające się pełnymi setkami - 1700, 1800, 1900 - nie są przestępne. Wyjątek
stanowią te podzielne przez 400: 1600, 2000, 2400... Niektóre programy mogą
o tym nie wiedzieć.
8 września 2001r. - w systemie operacyjnym Unix, problem roku 2000 nie
występuje. Za to data 8 września 2001r. jest zapisywana tak: 999.999.999.
Dla niektórych programów jest to polecenie "koniec zbioru".
19 stycznia 2034r. - tego dnia przepełni się licznik w większości systemów
uniksowych (minie 2^31 sekund od 1 stycznia 1970r.). Komputery zaczną liczyć
czas od zera.
6 lutego 2040r. - o godzinie 6:28.16 przekręcą się liczniki czasu w starych
komputerach Macintosh liczących daty od stycznia 1904r.
1 stycznia 10 000r. - problem roku 10 000 - w polu daty przybędzie kolejna
cyfra! To dopiero będzie problem: programy komputerowe będą wtedy już penie
wszędzie i nie da się wtedy nawet wyjść z domu, bo komputer w podeszwach
butów się zawiesi...

Zostały jeszcze 3 - 4 artykuły.

Pozdrawiam

-- 
Paweł Świrek  @KING_CRIM on IRC, IRC-admin @ Cracow.PL.EU.Kewl.Org   1
Mailto: swierk_at_student.uci.agh.edu.pl                                2
PGP finger: swierk_at_student.uci.agh.edu.pl                            3
WWW : http://ibm.uci.agh.edu.pl/~swierk                              4 :-)


To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Wed 19 May 2004 - 16:16:31 MET DST