Autor: Krzysiek Jakubiec (jkrzys_at_wp.pl)
Data: Sat 24 Jan 2004 - 16:15:22 MET



Nie dalej jak 01/23/2004 05:07 PM, Rafał Wróbel napisał:

>> > A nie przypadkiem atak pary elektronów pi na wodór w chlorowodorze,
>> > sciągnięcie wiązania sigma w H-Cl na chlor z powstaniem Cl-
>> > przy czym dostajemy protonowany alkohol ?
>> > Tzn. 1) protonowanie alkoholu
>> >      2) odejście wody w alkoholu ...
>> > (reszta w McMurrym)

  > ale przeciez Panu Wojtkowi chodzilo o reakcje addycji etylenu i chlorowodoru
> ktora blednie przypisalem
> reakcji substytucji.
>
> Po zatym Ty mowisz teraz o alkoholu a mysmy wtedy rozmawiali o etylenie i o
> wiazaniu Pi.
>

Troche namieszalem.
Pan Wojtek napisal o ataku elektronow pi na chlor w HCl, co nie jest zbyt możliwe. Atak nastepuje na wodor z WYTWORZENIEM WIAZANIA H-atom_przy_ktorym_byly_elektrony_atakujace, a chlor musi sciagnac wiazanie H-Cl z utworzeniem Cl- i otrzymaniem protonowanego atomu na ktorym (przy ktorym) byly elektrony atakujace wodor.
Przyklad:
etylen (propylen) [etan(propan)] ma elektrony pi w wiazaniu C=C, ktore atakuja H w H-Cl ,
Cl sciaga pare e- w wiazaniu H-Cl i powstaje Cl- , a H+ przylaczony zostaje do jednego z atomow wegla , ktore wczesniej tworzyly wiazanie podwojne; zatem tworzy sie karbokation. Dla propylenu są mozliwe 2 karbokationy I lub II rzędowy . II rzędowy jest trwalszy, wiec następuje przegrupowanie karbokationu I rzędowego do drugorzędowego. Etylen daje tylko I rzędowy karbokation. Potem następuje atak przeciwjonu , czyli Cl- , na karbokation z utworzeniem dla etylenu - chlorku etylu, dla propylenu 1-chloropropanu (mniej) i 2-chloropropanu (wiecej). Praktycznie 1-chloropropanu sie nie obserwuje w tej reakcji, ale śladowe ilości mogą powstać!

Przepraszam za dopisanie tam alkoholu.
W metanolu NIE MA e- pi !! Są tylko niewiążące pary e- typu p na atomie tlenu w grupie -OH, które mogą reagować w reakcjach substytucji. Jak by się o tym prof. Krompiec dowiedział ...

Pierwszy atak w addycji i SN1 jest od pary elektronów: dla addycji - wiązania podwójnego (elektrony pi), dla SN1 - wolnej (niewiążącej) pary e- (elektrony p) na atomie (np tlenu, (w -OH), azotu (w -NH2) etc) , który te elektrony posiada, przy czym atom ten znajduje się w grupie opuszczającej. Atak ten jest na atom w cząsteczce H-Z.
Atakowany jest zazwyczaj atom wodoru w H-Z, (stąd mój protest po wypowiedzi pana Wojtka Szczepankiewicza), gdzie Z jest atomem lub grupą, która podstawia grupę odchodzącą w pierwotnym związku.
Atak na H powoduje ściągnięcie wiązania H-Z na grupę/atom Z z utworzeniem Z- a H+ (wodór pozbawiony elektronu , czyli H+ =

Dla mnie mechanizmy te są "troszeczkę podobne" (przy uwzględnieniu pewnych szczegółów - odejście grupy odchodącej z przeniesieniem ładunku dodatniego na węgiel w SN1) stąd wpisanie alkoholu. Problem w tym że dla metanolu przeważa SN2 a nie SN1 !! A SN2 to już zupełnie inny mechanizm - nie tworzy się żaden karbokation.

> A to co napisales juz jest pod adresem
> http://meteoryty.pg.gda.pl/rozne/rozne/SN1_bis.gif
>

Rysunek zawiera pewien błąd - atak następuje *OD* niewiążącej pary elektronowej tlenu w -OH *NA* wodór w H-Cl , a nie odwrotnie. Zatem strzałka powinna być zaznaczona tak - początek strzałki przy parze e- na tlenie w -OH, koniec strzałki (grot) na atomie wodoru w H-Cl . Powinna być też strzałka pokazująca ściągniecie pary elektronowej wiązania H-Cl na chlor z powstaniem Cl- , żeby wodór nie był dwuwiązalny (dwuwartościowy).

Krzysiek Jakubiec

-- 
"Czas nas uczy pogody" S. Soyka

To archiwum zostało wygenerowane przez hypermail 2.1.7 : Sat 24 Jan 2004 - 17:12:12 MET